Đứng về phía quả trứng

Nói như Haruki Murakami trong lễ nhận giải thưởng văn học tại Jerusalem năm 2009, với công chúng Israel: “Giữa một bức tường cao vững chắc và một quả trứng đập vào đấy, tôi luôn luôn chọn đứng về phía quả trứng”.

Bài viết của nhà báo Đinh Đức Hoàng, LION DECOR xin san sẻ lại để độc giả có gắn thêm góc nhìn về Palestine và mối quan hệ nam nữ ngoại giao thân Palestine và Việt Nam.



Trong phòng khách của Saadi Salama, đại sứ của Palestine tại Việt Nam có một bức tranh thêu, biểu đạt một vùng đất hình lưỡi dao, bao phủ tổng thể lãnh thổ cơ mà hiện tại là Quốc gia Do Thái Israel, Bờ Tây và Dải Gaza. Tôi đứng trước bức tranh, và tế nhì hỏi: “Palestine đúng không anh?”. Saadi gật đầu: “Palestine của tôi đấy”.

Có thể bạn quan tâm: » Đã đến lúc vứt mẹ trường học đi!

Saadi trả lời hằng hà sa số các bài phỏng vấn đẳng cấp “vị đại sứ nói tiếng Việt như mẹ đẻ”, “đại sứ ăn phở Việt” hoặc là “đón Tết Việt” gì đó, suốt mấy chục năm. Đúng nhà ngoại giao điển hình, cười nói không ngớt. Tôi năm ấy không chịu nổi, bảo: Anh ơi, anh là nhà cách mệnh Palestine, em không muốn phỏng vấn phong cách ông Ả-rập ăn phở Việt nữa, mình làm một bài về trận đánh tranh của loài người Palestine.

Chúng tôi ngồi trung khu sự, trong một lần hiếm hoi, Saadi ngồi thủ thỉ với bốn cách một thành viên của PLO, một chiến binh Intifada đã cầm AK đi chiến đấu, chứ không phải một nhà ngoại giao cười nói ăn phở có camera đi theo.

Cậu gầy Saadi năm ấy, nhìn thấy quân nhân Do Thái cầm súng tiến vào ngôi làng bé dại của mình. Chàng sinh viên Ả-rập ở ký túc khu Bách Khoa năm ấy, đã tổ chức liên hoan vĩnh biệt các người chơi Việt Nam để xuất phát về Li băng, vị trí quân Israel đang bao vây thành lũy sau hết của PLO. Anh bảo các người chơi, đây là lần cuối ngồi với nhau, chuyến này đi chắc không về.

Đó là năm 1982, quân đội Israel thực hành một cuộc tàn sát con người Palestine tại Beirut. Trong phim Điệu Waltz cùng Bashir của Israel khi đã, cuộc tàn sát được biểu hiện lại qua hành trình chắp nối của một người quân nhân Do Thái mất trí nhớ (vailon mất trí nhớ). Tác phẩm đoạt giải Quả cầu Vàng, giải Ceasar và ba vạn chín nghìn cái đề cử Oscar và BAFTA nổi trội, nhưng cơ phiên bản tôi xem không chịu nổi.

Giết dân thường kết thúc mất trí nhớ hoàn tất khóc thương ăn năn thì ai chả làm được. Hollywood làm đầy, Steven Spielberg đạo diễn Tom Cruise đóng chính, dân Việt Nam không ai mảy may xúc động.

Tôi nghĩ, mình viết cái giọng này chắc cả đời không được nhập cảnh Israel thăm Jerusalem. Bọn này theo dõi loài người có thái độ cừu địch với việt nam Do Thái kỹ lắm luôn. Tôi kệ mẹ.

Có thể bạn quan tâm: » “Người phán xử” và sự hài hước của điện ảnh Việt

Vì tôi bảo với Saadi, rằng mình là nước bé dại ở cạnh siêu cường, mình sẽ luôn bị bắt nạt. Việt Nam cũng thế. Nếu nhân loại chỉ toàn những nhân loại ủng hộ bạn hữu giàu, tập thể mạnh, toàn những đứa ủ uôi Iron Dome của Israel lộng lẫy chưa kìa, sức mạnh khoa học kỹ thuật của con người ta nó thế, thì tới lúc chính Việt Nam bị bắt nạt, sẽ chẳng có ai đứng bên cạnh. Mà việc Việt Nam bị bắt nạt thì nó cũng chẳng phải giả tưởng gì cho cam.

Palestine và Việt Nam chơi với nhau do như thế, do lịch sử của nhì phong trào cách mạng có điểm y hệt, chống lại các cường quốc. Việt Nam thừa nhận quốc gia Palestine từ rất sớm do thế. Và dù ở thế kỷ 21 nơi các quan hệ giới tính giằng díu, Bộ Ngoại giao Việt Nam không cử đại diện đến dự lễ ra mắt cái Đại sứ quán của Trump ở Jerusalem năm nọ, chắc cũng do nghĩ đến tình nghĩa này.

Có thể bạn quan tâm: » Kinh nghiệm là một sự dối trá

Có năm Trung Quốc làm càn trên biển, tôi gọi Saadi, anh ơi viết cho em bài về giữa phận Palestine đi, em đăng. Saadi bảo, để liên hệ với hoàn cảnh Việt Nam à. Tôi vâng. Sau này chắc tính toán ích lợi ngoại giao đại sứ không viết. Nhưng tôi luôn nhìn nhận ở tòa đại sứ Palestine một cơ hội, thời cơ của việc nói đọc tin nói của những dân tộc nhỏ tuổi bé dại bị bắt nạt.

Nói như Haruki Murakami trong lễ nhận giải thưởng văn học tại Jerusalem năm 2009, với công chúng Israel: “Giữa một bức tường cao vững chắc và một quả trứng đập vào đấy, tôi luôn luôn chọn đứng về phía quả trứng”.