Chúng ta sống để làm gì khi “bị” sinh ra?

Bộ não của con fan vốn đc “phong cách thiết kế” để không khi nào đạt đến hạnh phúc vĩnh cửu. Bản chất của đời sống là khổ đau. Vậy rốt cục sống để gia công gì, họ có nên bị sinh ra và sống sót một cuộc đời đã biết trước xong xuôi hay là không?



Sống để triển khai gì?

Hai tháng trước, một giới trẻ Ấn Độ mang tên Raphael Samuel đã đâm đơn kiện phụ huynh ra tòa vì đã… sinh ra anh ta. Raphael tin rằng chính là một sai lầm. Cuộc đời này là 1 trong bể khổ, và anh chẳng nhu yếu được sinh ra.

“Tôi không muốn xuất hiện bên trên đời”

Có thể bạn quan tâm: » Gợi ý cắt tóc tại nhà và top 5 tông đơ điện đáng đầu tư

Anh Chưa hẳn là một kẻ xấu số hay chán đời đến mức không thiết sống: “Tôi yêu cha mẹ, và mái ấm gia đình tôi êm ấm. Cuộc sống của tôi không có gì đáng phàn nàn, nhưng tôi vẫn cảm nhận thấy không có lý do gì phải sống, đi học, kiếm việc làm, vì tôi không muốn xuất hiện bên trên đời”.

Nếu một lần tín đồ có nghĩ đến điều đó, thì tương tự như Samuel, tín đồ không cô đơn. Tiểu thuyết gia Gustave Flaubert, tác giả cuốn “Bà Bovary”, từng công bố rằng ông sẽ tự nguyền rủa mình nếu trở thành một tín đồ cha, vì ông “không muốn truyền thụ lại cho ai gánh nặng và sự ô nhục của việc sống sót”.

Văn hào Fyodor Dostoyevsky thậm chí còn nhìn cuộc đời bi thảm hơn, khi viết trong tác phẩm bất hủ Anh em nhà Karamazov: “Tôi thà tự sát trong bụng mẹ, để không hẳn ra phía bên ngoài trái đất này”.

Triết gia bạn Đức Arthur Schopenhauer lạ biệt trầm trồ bi quan về chủ đề này: “Liệu một bạn có nhiều thiện cảm với thế hệ tương lai có khiến cho chúng gánh lấy gánh nặng của sự tồn tại, hay bằng bất cứ giá nào cũng không chịu trách nhiệm về gánh nặng ấy 1 cách có chủ tâm?”

Thuyết phản khuyến sinh (anti- natalism), một góc nhỏ tuổi của triết học văn minh, đề ra một ý nghĩ đó gần giống: Nếu cuộc đời này vốn dĩ là bể khổ, thì liệu sự tồn tại có thật sự là hạnh phúc hơn việc chưa nhỉ?Khi nào từng sinh ra?

Đây là 1 luận điểm rất tế nhị, vì quan điểm của chính nó đi ngược lại xung lực sinh học cơ phiên bản của bọn họ (sinh sản là để duy trì giống nòi, sự sau đó), nhưng cũng chính là điều rất đáng để để lưu tâm, vì nó đi đến tận cùng một câu hỏi triết học nhức nhối: Cuộc đời này còn có đáng sống hay không?

Đời là bể khổ, sống để triển khai gì

David Benatar, hiện là Trưởng khoa Triết Đại học Cape Town (Nam Phi) và là 1 trong những giữa những tín đồ quan trọng đặt nền móng cho thuyết phản khuyến sinh, cho rằng câu trả lời là KHÔNG. Theo ông, có 1 sự bất tương xứng nghiêm trọng giữa những điều xuất sắc đẹp đối với những thứ xấu xa trong cuộc sống thường ngày này

Benatar tìm ra một ví dụ: Khi ông nghĩ về Sao Hỏa, thay vì tiếc nuối rằng hành tinh đó thiếu đi các điều ấn tượng, ông lại cảm thấy 1 cách tích cực rằng vì sự sống không tồn tại, nên đấy dễ dàng là hành tinh đã thoát đc khổ sở.

Bạn hãy hình dung thử mình mua vé xem một bộ phim, bước vào rạp với tâm thế chờ đợi, và kế tiếp hụt hẫng vì phim dở. Nếu tín đồ biết trước rằng bộ phim truyện ấy không như người hi vọng, có lẽ rằng người dường như không lãng phí thời gian của bản thân mình.

Bộ não của con bạn vốn được “họa tiết thiết kế” để không bao giờ đạt đến hạnh phúc vĩnh cửu.



Kết cục chung là “chết choc”

Kinh điển Phật giáo cũng có một câu chuyện diễn tả đời sống rất sinh động. Một tử tù vượt ngục và bị đuổi gấp. Bên cạnh đó chạy trốn, anh ta rơi xuống vực sâu, nhưng bám được vào một cành cây leo và cứ thế lơ lửng bên trên vách đá.

Cứ nghĩ thế là may, nhưng Chưa hẳn: Có một con chuột đen và một con chuột trắng đang gặm dần cành cây leo mà anh ta đang dính vào. Phía trên, quan quân truy bắt đã đuổi đến nơi. Và bên dưới đáy vực, rắn độc ngóc đầu chờ.

Trong hoàn cảnh vô vọng ấy, tử tù bỗng nhìn thấy một nhánh cây khác bên trên đầu anh ta. Một bầy ong đang làm tổ trên đó, và tự dưng có mấy giọt mật rơi vào miệng tử tù. Vào đúng khoảnh khắc ấy, mọi nguy hiểm của anh ta dường như đi vắng. Chỉ giữ lại vị mật ngọt tan trong miệng.

Những giọt mật là ẩn dụ của khoái lạc nhất thời. Hai con chuột đen và trắng tượng trưng cho một ngày và đêm, gặm nhấm sinh mệnh của họ từ từ. Ta không hề làm cái gi trước một kết cục chung nhất là cái chết. Khi độ ngọt qua đi, tử tù sẽ còn xót xa và khổ cực hơn thế nữa với thực trạng mà anh ta đang phải chịu.

Đấy là quan điểm cơ bản của đạo Phật: Bản chất của đời sống là khổ. Không chỉ với nghĩa hẹp là các thứ con tín đồ nói chung quan niệm là đem về khổ đau (rõ ràng như nỗi đau thể xác, bị hành hạ, bị làm nhục…) mà chỉ một trạng thái rộng hơn, khi con bạn ta sống với tâm thế chịu đựng (suffering) thực tại, vì chỉ mải chú ý vào khoái đậu phộng (với ẩn dụ là các giọt mật), từ đó bị đánh lừa và không thể hài lòng với các gì đang có.

Không thể đồng ý đc rằng đời sống này là vô thường, luôn luôn tự điều chỉnh, và mọi thứ chỉ là tạm thời, cho đến khi ta qua đời.

Những sự thật khắc nghiệt

Mỗi chúng ta có ở mức trung bình 30 nghìn ngày để sống, và đó là một số thực sự khắc nghiệt mà tất cả sẽ phải đối diện:

Mọi thứ đều tàn lụi. Nghe có vẻ hiển nhiên, tuy nhiên tín đồ hẳn sẽ cảm thấy ngậm ngùi khi ngoái nhìn lại và cảm nhận. Ai cũng già đi. Thêm một ngày là thêm 1 quãng bên trên hành trình tới chết choc. Cha mẹ từng dắt người chập chững những bước đầu tiên, giờ fan là người dắt họ. Và sau đây người và con bạn cũng vậy.

Những fan bạn ấu thơ khi lớn lên sẽ nhạt nhẽo dần, rất có thể trở nên trọn vẹn không quen. Tình yêu đầu thường sẽ tan vỡ, giữ lại nuối tiếc thậm chí lâu đời về sau. Và cả bông hoa ngoài hiên kia nữa, một sớm mai còn đẹp là thế, sáng hôm sau đã lụi tàn.

Đa số mỗi người sẽ khiến fan thất vọng. Một nghiên cứu và phân tích cho thấy thêm có 60% số bạn được điều tra đã thú nhận rằng chúng ta từng chia sẻ bí mật của đồng bọn cho 1 bên thứ ba.

Điều này quả là đáng bế tắc: Chúng ta số đông không thể lòng tin ai tuyệt vời. Đứa cô bạn hứa hẹn thường sẽ không phải như tín đồ có nhu cầu, vì nó sẽ sống cuộc đời của nó. Người ta yêu nhất thường không yêu ta. Người fan tín nhiệm nhất rất có thể phản bội.

Sự vô nghĩa của đời sống. Khó khăn dường như một điều cơ yếu của đời sống này, nhưng điều đáng sợ hơn cả là tính không có ý nghĩa của chính nó, nếu mà ta nhìn rộng hơn, vượt qua các định kiến cá nhân, bên trên cả tình cảm lẫn cuộc sống thường ngày nhỏ tuổi nhoi của ta.

Đứa trẻ nào gia nhập hành trình sống cũng bước đầu với sự ngây thơ, rồi lớn lên và vật lộn với những lo toan chung rất đời, như là tiền bạc, địa vị, những mối quan hệ, nỗ lực, những nỗi thuyệt vọng.

Như ta đã có lần. Nhưng rồi có chân thành và ý nghĩa gì không? Tất cả các gì ta làm đc, tất cả những ảm đạm vui của ta, các fan ta hoặc chiều chuộng hoặc chán ghét, rồi một ngày cũng phải “để gió cuốn đi”, như Bod Dylan đã hát.

Sự cô độc của kiếp bạn. Bạn phải gật đầu đồng ý rằng tri kỷ có lẽ với phần lớn chỉ là khái niệm trong văn chương hoặc điện ảnh, còn lại cơ bản là họ không còn hiểu được nhau. Dù đôi khi ta bất chợt thấy mình đồng cảm với ai đó, nhưng chừng đấy không đủ để mỗi cá thể bớt cô độc khi đêm xuống, với cuộc đời rất cá biệt, các cảm tình sâu kín đáo chưa nào?Từng bắt gặp ở bất cứ đâu.

Bạn sẽ không lúc nào hài lòng. Trong cuốn sách nổi tiếng Homo Sapiens (Lược sử loài bạn), Giáo sư tín đồ Israel Yuval Noah Harari đã nói đến chế độ não bộ được di truyền qua hàng triệu năm giải thích vì sao chúng ta sẽ không còn lúc nào hạnh phúc.

Cách đây hàng triệu năm, con tín đồ chỉ mong có đủ ăn, và bớt bệnh tật. Sau hai cuộc cách mạng nông nghiệp và công nghiệp, con người đã xử lý được những vấn đề cơ bạn dạng này, nhưng thế là không đủ.

Thế kỷ 21 là thế kỷ của tham vọng đoạt được thiên nhiên, và cố đạt đến sự bất tử. Tức là đủ ăn và tuổi sống cao là chưa nào?đủ. Con fan còn muốn quyền lực của thánh thần. Sự không vừa lòng ấy là đặc trưng hình thành qua tiến hóa, biến con người thành giống loài kẻ thống trị quả đât.

Khi chưa ạ?Có tiền, bạn sẽ nghĩ tiền là hạnh phúc. Người có tiền tuy nhiên không có sức khỏe chỉ mong rằng mình không còn phải nằm giường bệnh. Người không tồn tại tình yêu chỉ nghĩ đc rằng tín đồ mình yêu quý là toàn bộ. Chúng ta luôn hy vọng, và đạt đc thì lại bắt đầu thuyệt vọng.

Cơ chế của não bộ là như thế: Con tín đồ sẽ không còn lúc nào được hạnh phúc vĩnh cửu. Đấy là động lực sống của chúng ta, và cũng là nỗi gian khổ xinh xắn của chúng ta.



Nếu ta đã “nhỡ” phải sống?

Alain de Botton, một triết gia, nhà văn fan Anh khét tiếng với cuốn best seller “Sự an ủi của triết học”, đã có lần viết về một trạng thái tâm lý xuất hiện khi con tín đồ ta xem xét về thực chất khổ của đời sống trong bài luận mang tên “Ngợi ca nỗi chạnh lòng”: “Chạnh lòng không hẳn là một trong những cơn thịnh nộ hay cay đắng, mà là 1 trong những dạng nỗi bi ai cao thâm xuất hiện khi họ ngộ ra rằng khổ sở và thuyệt vọng là trung tâm của thưởng thức đời tín đồ. Nó không hẳn là một trong chứng rối loạn cần chữa trị; nó là sự thừa nhận êm ả dịu dàng, bình tĩnh, vô tư về bao nhiêu đau khổ mà bọn họ khỏe mạnh sẽ phải thông qua”.

Karl Pillemer, Giáo sư ngành Phát triển con người của Đại học Cornell, đã triển khai thí nghiệm trên 1.200 tín đồ từ 70-100 tuổi và rút ra một tóm lại: “Trong nghành nghề dịch vụ lão khoa, có một định hướng gọi là “chọn lựa cảm hứng cộng đồng”.

Thứ bọn họ tranh luận là điều phân biệt những tín đồ từ 70 tuổi trở lên đối với các tín đồ trẻ hơn chính là xúc cảm hạn chế về thời hạn. Bạn thực sự nhận thức đc rằng các ngày mình còn trên đời đang đc đếm ngược. Thay vì chán nản, mọi người bước đầu tìm ra các lựa chọn tốt hơn”.

Có thể bạn quan tâm: » 5 lưu ý thực hiện bài tập cardio không làm mất cơ bắp

Việc đặt thắc mắc rằng liệu đc sinh ra trên đời này còn có đáng hay là không không có nghĩa là coi thường những sinh linh và giảm giá trị của đời sống, mà là để bạn cũng có thể một lần suy ngẫm đến giá trị của sự sống sót này, thông qua 1 lăng kính trái ngược.

Có thể bạn quan tâm: » Những câu rap hay nhất của Đen Vâu truyền cho bạn đầy cảm hứng

Điều đó rất có thể làm ta trở nên giỏi hơn, một khi ta rất có thể thừa nhận “dịu dàng, bình tĩnh, công bình” sự thật khắc nghiệt là mình đã được sinh ra, và không thể cách nào khác là phải lựa chọn 1 cách sống.

Và một thời gian gì đấy, cảm thấy hơi chạnh lòng vì các fan đã gia nhập cuộc sống này cùng theo với ta, bất chấp địa vị, giàu nghèo, danh vọng, đều có 1 nỗi khổ chung vắt vẻo trên cây đời, trên cùng một con đường đến bên kia thế giới. Đấy chắc hẳn rằng là 1 trong những nỗi buồn đẹp tươi, đẹp hơn cả việc chưa nào?Từng được sinh ra.

Ban Cầm