6 Bài soạn “Tình yêu và thù hận” của Uy-li-am Sếch-xpia lớp 11 hay nhất

Vở kịch “Rô-mê-ô and Giu-li-ét” của U.Sếch-xpia được viết vào khoảng những năm 1594-1595, dựa trên câu chuyện có thật về mối hận thù giữa nhị dòng tộc Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét, tại Vê-rô-na (I-ta-li-a) thời trung thế kỉ. Đoạn trích “Tình yêu và thù hận” thuộc hồi 2, lớp 2 của vở kịch này. Thông qua câu chuyện tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét, tác giả tụng ca và khẳng định vẻ đẹp của tình mọi người, tình đời theo lí tưởng chủ nghĩa nhân bản. Mời các bạn tham khảo một số bài soạn hay hàng đầu nhưng chúng mình đã tổng hợp trong bài viết dưới đây.

Bài soạn “Tình yêu và thù hận” nhất

Tóm tắt

Có thể bạn quan tâm: » Hành trình đi tìm một tình yêu đích thực không khó như bạn nghĩ

Rô-mê-ô và Giu-li-et là vở thảm kịch danh tiếng đính thêm liền với nổi danh của U.Sếch-xpia. ở thành Vêrôna nước ý có nhị dòng họ phong kiến vốn có mối thù truyền kiếp với nhau là Mông-te-ghiu và Ca-piu-let. Chàng Rô-mê-ô là Đấng mày râu họ Mông-ta-ghiu yêu Giu-li-et, thiếu phụ họ Ca-piu-let. Họ là một vài trai tài gái sắc. Hai quả đât làm lễ kết hôn thầm kín. Nhưng cùng trong ngày hôm đó, bởi vì một cuộc cãi lộn, Rô-mê-ô đâm chết Ti-bân, anh họ Giu-li-et và bị cáo buộc biệt xứ. Gia đình Giu-li-et ép người vợ phải lấy bá tước Pa-rix. Nàng định trẫm mình, mà lại được tu sĩ Lô-rân giúp kế tránh cuộc hôn nhân đó: tu sĩ cho phái nữ một liều thuốc ngủ, uống vào sẽ như trái đất đã chết; sau khi mái ấm đặt thi thể phụ nữ vào hầm chiêu tập, tu sĩ sẽ báo cho Rô-mê-ô đến cứu nữ trốn khỏi thành Vê-rô-na. Nhưng trái đất của tu sĩ chưa kịp báo tin thì hoàng hậu Môn-ta-ghiu lại tới trước báo cho Rô-mê-ô tin phái nữ Giu-li-et đã tự sát. Rô-mê-ô tưởng chị em đã chết, nên đã tự sát bên bạn nữ. Giu-li-et tỉnh giấc dậy, cũng tự tử theo. Và trước cái chết của nhị quần chúng, nhị họ đã quên mối thù truyền kiếp.

Tác phẩm dứt bằng cái chết của nhì nhân vật chính và sự hoà giải của nhì dòng tộc. Một chấm dứt đầy bi kịch nhưng mà âm hưởng bình thường của chiến thắng lại trình diễn cái nhìn lạc quan của tác giả đối với sự thành phầm của lí tưởng nhân bản chủ nghĩa. Tình yêu quyến rũ thuỷ phổ thông của nhì mọi người trẻ tuổi đã xoá bỏ những tập tục định kiến và thù địch của nhì dòng tộc suốt hàng trăm năm.

Bố cục

– Phần 1 (6 lời thoại đầu): sự độc thoại biểu đạt tình yêu thầm kín của Romeo và Juliet

– Phần 2 (còn lại): cuộc đối thoại của Romeo và Juliet

Câu 1 (trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1):

Từ câu thoại 1-7: độc thoại, để nhị người hùng tự thổ lộ tình cảm của mình

Từ câu 8-16: lời đối thoại thân hai con người, Romeo- Juliet có thời cơ bộc trực tình cảm với nhau

Các hình ảnh so sánh trình diễn biểu lộ vẻ đẹp của Juliet

Vượt lên định kiến của người nhà, cô bé Juliet dám nói lên thật tình đắm say

Lời hẹn thề chứng tỏ thành kiến của phong kiến dần mất kĩ năng

Câu 2 (trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1):

– Tình yêu của Ro-me-o và Giu-li-et diễn ra trong bối cảnh nhì giọng cừu địch:

Sự thù hận của nhị dòng tộc cách trở tình cảm của hai người ta

Nỗi ám ảnh thù hận sinh ra ở thiếu nữ Giu-li-et nhiều hơn, cô bé khiếp sợ cho mình và còn cả tình nhân

Ro-me-o quyết liệt hơn, nam giới sẵn sàng từ bỏ dòng tộc chọn mối tình, nam giới sợ mất Giu-li-et

→ Cả nhị đều hiểu, và nói tới thù hận để cùng vượt lên rào cản, kiến tạo tình ái

Câu 3 (trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1):

Diễn biến vai trung phong trạng của Ro-me-o với hiện tượng so sánh liên tưởng

Thiên nhiên được nhìn qua điểm nhìn của con người đang yêu bởi thế thiên nhiên như cộng hưởng, trân quý.

Tâm trạng mến yêu nồng cháy, quyến rũ, ngỡ như không tồn tại gì ngăn cản được Ro-me-o trèo tường đến bên dưới phòng ngủ của Giu-li-et

Mạch nghĩ suy của đàn ông hướng tới đôi mắt ban bố, đôi môi óng ánh của cặp

Khát vọng yêu đương mãnh liệt

→ Cảm xúc Ro-me-o là sự lãng mạn và cháy bỏng của người đang yêu và được yêu

Câu 4 (Trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1):

Tâm trạng Giu-li-et:

Thông qua lời độc thoại nội trọng tâm

Nàng biểu lộ nỗi lòng của mình “hãy thề yêu em đi”, “chỉ có dòng họ chàng là cừu địch của em”

Tình yêu diễn tả mãnh liệt, không giấu diếm

Nàng đối đáp với Ro-me-o bền vững tin vào ái tình của chàng dành cho mình

Nỗi hoảng sợ xâu xé tâm can Giu-li-et

Chấp nhận mối tình và hướng về Ro-me-o

→ Ngôn ngữ chân thực đầy chất thơ, nhà văn biểu hiện được diễn biến nội vai trung phong tinh xảo của trái đất đang yêu

Tình yêu mãnh liệt trong lành vượt lên sự thù hận truyền kiếp của nhì dòng tộc

Câu 5 (Trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1):

Tình yêu và thù hận được giải quyết trong mười sáu lời thoại:

Vấn đề thù hận: thù hận không hình thành như một thần thế cản trở tình yêu, thù hận chỉ biểu lộ qua dòng nghĩ suy các nhân vật, song đó không phải động lực chi phối hành động của hero

– Tình yêu của hai người vượt qua từ lời thoại 13- 15 trong đoạn trích

→ Tình yêu diễn ra trên cái nền thù hận, thù hận bị đẩy lùi chỉ còn tình đời, tình toàn cầu bát ngát, giàu tư tưởng nhân bản

Luyện tập

Bài 1 (trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1):

Tình yêu và thù hận “tụng ca mối tình chân chính của nhân dân cũng chính là khẳng định người”

Tác giả biểu thị diễn biến chổ chính giữa trạng, nỗi lòng bổi hổi bi cảm của hai người hùng Romeo và Juliet tài tình qua dòng độc thoại nội trung khu và đối thoại

Tác giả muốn khẳng định tình ái là thứ tình cảm tốt đẹp, thần tình của dân chúng, là tình cảm thiêng liêng, diễn tả nhân dân và tâm hồn toàn cầu một cách chính xác

Ca ngợi tình ái chân chính có thể vượt qua mọi rào cản, thù hận



Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài soạn “Tình yêu và thù hận” số 2

A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Tác giả

Uy -li -am Sếch -xpia (1564- 1616) là nhà thơ, nhà viết kịch thiên tài của nước Anh và của nhân hình trạng thời phục hưng, thời kỳ được coi là bước ngoặt béo múp số 1 từ trước tới hiện thời con người chưa từng thấy, một thời đại cần tới những con người béo múp và đã hiện ra được ngay người béo tốt. Sếch –xpia là một trong những quần chúng khổng lồ như thế. Ông ra đời tại một đô thị ở miền tây nam nước Anh trong một người nhà mua sắm ngũ cốc, len dạ. Năn 1578. đôi lứa sa sút ông phải thôi học ông lên Luân Đôn kiếm sống và giúp việc cho đoàn kịch của Hầu tước Xtơ -ren – giơ.
Ông đã để lại 37 vở kịch gồm kịch lịch sử, thảm kịch và hài kịch. Mà lại phần lớn là tuyệt tác của văn học nhân vẻ bên ngoài. Tác phẩm của ông là ngôn ngữ của lương tri thanh lịch, của khát vọng tự do, của lòng nhân ái mênh mang và niểm tin bát diệt vào tính năng hướng thiện, vươn dậy để khẳng định cuộc đời của trái đất.

2. Tác phẩm

Rô – mê -ô và Giu- li -ét là vở kịch lừng danh trước tiên của Sếch -xpia, được viết vào khoảng những năm 1594 -1595, gồm năm hồi bằng thơ xn lẫn văn xuôi, dựa trên câu chuyện có thật về mối hận thù giữa nhì dòng tộc Môn – ta -ghiu và Ca- piu- lét, tại Vê -rô-na (I-ta -li-a) thời trung thế kỉ. Romeo và Juliet được viết vào khoảng 1594 – 1595, dựa trên một cốt truyện có sẵn kể về một ái tình oan nghiệt vốn là câu chuyện có thật, từng xảy ra ở Ý thời Trung Cổ.

Tóm tắt item

Câu chuyện bắt đầu tại thành Verona, nhì dòng họ nhà Montague và nhà Capulet có mối hận thù lâu đời. Romeo, con trai họ Montague và Juliet, chị em họ Capulet đã yêu nhau thú vị ngay từ cái nhìn đầu tiên tại buổi dạ tiệc công ty tại nhà Capulet, do là dạ yến giả trang nên Romeo thế hệ có thể trà trộn vào trong đó. Đôi trai gái này đã đến nhà thờ nhờ tu sĩ Friar Laurence bí mật làm lễ cưới.

Đột nhiên xảy ra một sự việc: bởi vì xung khắc, anh họ của Juliet là Tybalt đã giết thịt chết người game thủ rất thân của Romeo là Mercutio. Để trả thù cho game thủ, Romeo đã đâm chết Tybalt. Mối thù thân nhì dòng tộc càng biến thành sâu nặng. Vì tội giết nhân loại nên Romeo bị trục xuất khỏi Verona và bị đi đày biệt xứ. Tưởng như tình yêu của Romeo và Juliet bị vỡ khi Romeo đi rồi, Juliet bị phụ thân mẹ ép gả cho Bá tước Paris. Juliet cầu cứu sự viện trợ của tu sĩ Laurence. Tu sĩ cho cô gái uống một liều thuốc ngủ, uống vào sẽ như quả đât đã chết, thuốc có nhân kiệt trong vòng 24 tiếng. Tu sĩ sẽ báo cho Romeo đến hầm tuyển mộ cứu người vợ trốn khỏi thành Verona.

Đám cưới giữa Juliet và Paris trở nên đám tang. Xác Juliet được đưa xuống hầm chiêu mộ. Tu sĩ chưa kịp báo cho Romeo thì từ nơi bị lưu đày nghe tin Juliet chết, Romeo khổ cực trốn về Verona. Trên đường về chàng kịp mua một liều thuốc cực độc dành cho mình. Tại tha ma, gặp Paris đến viếng Juliet, Romeo đâm chết Paris rồi uống thuốc độc tự tử theo quần chúng mình yêu. Romeo vừa gục xuống thì thuốc của Juliet hết kiến hiệu. Nàng tỉnh dậy và nhìn thấy xác Romeo bên cạnh đã chết, Juliet rút dao tự tử.

Cái chết tang thương của đôi người chơi trẻ đã thức tỉnh nhị dòng tộc. Bên xác nhị người, nhị dòng họ đã quên mối thù truyền kiếp và bắt tay nhau đoàn viên, mà lại câu chuyện tình ái ấy vẫn mãi sẽ là nỗi đau rất phệ trong lòng những người ta biết đến họ.

Vở kịch dựa trên xung thốt nhiên giữa khát vọng yêu đương mãnh liệt với hoàn cảnh thù địch vây hãm. Mối tình của họ khẳng định nhựa sống vươn dậy trên mọi tình cảnh của quần chúng. #. Mối tình đó cũng là lời kết án gang thép, tố giác thành kiến phong kiến, căn nguyên thù hận của tình loài người, của chủ nghĩa nhân văn. Vở kịch cũng đạt tới tầm cao về nghệ thuật tổ chức kịch tính, qua việc dẫn dắt hành động kịch và cá thể hóa tiếng nói nhân vật.

Văn bản trong sách giáo khoa trích lớp 2, hồi II của vở kịch.

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: Trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1

Đoạn trích có mười sáu lời thoại. Sáu lời thoại đầu có gì dị biệt với những lời thoại sau? Hình thức của các lời thoại đó là gì?

Bài làm:
Sáu lời thoại đầu trong bối cảnh đoạn trích. Đây là thời đoạn độc thoại của hai hero Rô-mê-ô và Giu-li-ét. Từng người hùng độc thoại để bộc lộ chổ chính giữa trạng của mình. Mỗi người hùng độc thoại ba bần xen kẽ nhau. Họ đều bộc lộ tình yêu thiết tha và thú vị của mình với đôi lứa nhưng mà nội dung các lời độc thoại của họ có nét khác nhau nhau : Rô-mê-ô tụ họp ca ngợi sắc đẹp lỗng lẫy của Giu-li-ét, còn Giu-li-ét lại quan chổ chính giữa nhiều hơn đến chuyện dòng họ của Rô-mê-ô – dòng tộc đã gây hận thù cho dòng tộc của người vợ. Có nhì lời độc thoại dài hàng đầu, diễn tả rõ hàng đầu tâm trạng của nhị anh hùng : đó là lời độc thoại mở đầu của Rô-mê-ô và lời độc thoại khép lại thời đoạn này của Giu-li-ét. Mười lời thoại tiếp theo là thời đoạn đối thoại của hai người hùng. Mỗi anh hùng có năm lời thoại, mở đầu là Rô-mê-ô và chấm dứt là Giu-li-ét. Nội dung các lời thoại đều tụ hợp vào việc giải quyết mối hận thù thân nhì dòng họ để mở đường chắp cánh cho mối tình của họ bay cao hơn. Lời thề hứa của họ đã chứng tỏ những thần thế và xiềng xích của những hủ tục, thành kiến của mối quan hệ nam nữ phong kiến đã dần mất nhân kiệt. Nó đang bị phá bỏ hoặc tự tan rã. Thời đại trung cổ đã qua đi, nhân loại đã được phóng thích khỏi những luật lệ khắc nghiệt phi lí. Bút pháp lãng mạn và vật liệu hiện thực đã thiết kế nên một ái tình đẹp và Rô-mê-ô và Giu-li-et

Câu 2: Trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1Tìm những cụm từ chứng minh mối tình của Rô-mê -ô và Giu -li-et diễn ra trong bối cảnh nhị dòng họ địch.Bài làm:Tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét biểu lộ qua đoạn tríchTrong lời thoại của Rô-mê-ô : Nàng tiên lịch sự, phái nữ tiên diễm kiều, con gái tiên yêu quý của tôi ơi, đôi cánh nhẹ nhàng nhàng của tình ái, tôi đáng ghét cái tên tôi, bởi vì nó là kẻ thù của em…
Trong lời thoại của Giu-li-ét : Em sẽ không còn là con cháu nhà Ca-piu-lét nữa. Chàng ơi ! Hãy mang tên họ nào đặc biệt đi, đàn ông hãy sa thải tên họ của cánh mày râu đi…

Câu 3: Trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1Phân tích cốt truyện trung khu trạng của Rô -mê -ô qua chế độ so sánh liên tưởng trong lời thoại trước hết của anh hùng này.Bài làm:Chàng đã lẻn vào vườn nhà Capiulet. Nhìn thấy phái nữ bên cửa sổ và Đấng mày râu vô cùng vui vẻ. Nhà văn đã trình bày niềm hí hửng và tình yêu tha thiết của Rômêô qua lời độc thoại nội chổ chính giữa của chính hero. Độc thoại ấy diễn đạt mạch nghĩ suy của người hùng.Nhìn thấy Giuliet có mặt bên cửa sổ, Rômêô choáng ngợp. Chàng so sánh cô gái với chị Hằng rồi phủ định, so sánh phái nữ với vầng dương. Sau đó nam giới tụ họp mô tả vẻ đẹp của đôi mắt. Trời đêm nên đại trượng phu nghĩ ngay tới những ngôi sao và có liên tưởng độc đáo “Chẳng qua là hai ngôi sao đẹp số 1 … chờ tới lúc sao về”. Sau đôi mắt, đại trượng phu lại tụ hội ca tụng gò má rực rỡ của người tình, Đấng mày râu thốt lên rất thiên nhiên “Kìa, con gái tì má lên bàn tay…”.Dưới ánh trăng đẹp trong vườn nhà Capiulet những liên tưởng và so sánh của Rômêô rất lãng mạn và thích đáng với sườn cảnh. Nó biểu thị tình ái mãnh liệt của đôi trai gái này. Đây là lời thoại dài nhất và là lời thoại độc thoại nội trọng điểm của nhân vật. Lời thoại được viết rất gọt giũa với nhiều hình ảnh đẹp, nhiều liên tưởng kì lạ, quyến rũ, những so sánh bất thần, khỏe khoắn. Tất cả nhằm thể hiện tâm trạng yêu đương nồng cháy, nóng bỏng, ngỡ như không tồn tại gì cản được của Rô-mê-ô khi trèo tường đến bên dưới phòng ngủ của Giu-li-ét. Trong tâm trạng đó, Rô-mê-ô chỉ còn nhìn thấy một số điều đó là Giu-li-ét đẹp như một người vợ tiên hiện đại át cả vẻ đẹp của trăng sao trên bầu trời; chỉ còn biết làm một việc duy hàng đầu là tìm những lời dễ nhìn nhất, những hình ảnh rực rỡ nhất để ca tụng nhan sắc tuyệt mĩ của người vợ.
Đây là trung khu trạng của đàn ông trai nhưng mà ái tình đầy ắp trong tim, đã trào ra và tuôn chạy ào ạt như một khúc nhạc ái tình nồng nàn, ngây ngút, ham mê.

Câu 4: Trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1Lời thoại ” Chỉ có tên họ đàn ông là thù địch của em thôi…” cho thấy tình tiết nội trọng tâm tinh tướng của Giu -li -ét. Phân tích cốt truyện nội vai trung phong của Giu – li -ét để làm rõ Sếch -xpia đã biểu thị trọn vẹn chổ chính giữa trạng nhân dân thiếu thiếu phụ đang yêu.Bài làm:
Tình yêu của Rômêô và Giuliet nảy sinh trong một cảnh ngộ rất ngang trái, đó là mối hận thù truyền kiếp của nhị dòng tộc. Vì thế trung ương trạng của Giuliet sau buổi găp gỡ diễn biến rất tinh vi. Nó cốt truyện qua các chặng sau: Thổ lộ mối tình mãnh liệt với Rômêô và những lúng túng ái tình của mình sẽ gặp trở ngại. Vô tình bày tỏ mối tình của mình do lưỡng lự Rômêô đang đứng trong vườn. Nàng luýnh quýnh cho tổ ấm. Nàng tin tưởng vào tình yêu của Rômêô và luôn nóng ruột cho sự an nguy của con trai. Giuliet cũng yêu Rômêô thiết tha, nhưng mà với trái tim phụ cô gái nhạy cảm con gái hồi hộp cho mối tình đầy éo le của mình. Song vai trung phong trạng của Giuliet cho thấy cô gái là một phái nữ có trái tim biết yêu thú vị, người vợ chuẩn bị vượt qua mọi đau khổ để giành lấy mối tình cho mình.Bởi tình yêu dành cho Rô-mê-ô nên Giu-li-ét chỉ nghĩ tới trở ngại to số 1 là chủ đề hận thù dòng tộc. Từ đó con gái có những suy nghĩ thật khỏe mạnh : hoặc Rô-mê-ô từ bỏ dòng họ của nam nhi, hoặc phụ nữ sẽ không còn là con cháu nhà Ca-piu-lét nữa. Đối với Giu-li-ét, điều quan trọng của nhân dân là tình yêu chứ không phải là dòng tộc : Bông hồng kia, giá chúng ta gọi bằng một tên khác thường thì hương thơm cũng vẫn ngọt ngào. Lời độc thoại nội trọng tâm của nàng cho thấy tình yêu bùng lên mạnh khỏe liệt, giúp gắn thêm quyện lực cho cả Rô-mê-ô và con gái vượt qua sự thù hận của dòng họ. Ý nghĩa trong lời độc thoại nội tâm nhưng mà Giu-li-ét trở đi trở lại nhiều lần với bao day ngừng, giằng xé trong tim. Đến khi hội thoại trực tiếp với Rô-mê-ô, cô bé lại thổ lộ cùng quý ông trung tâm trạng của mình để cùng san sớt và tìm cách vượt qua.

Câu 5: Trang 201 sgk ngữ văn 11 tập 1Chứng minh rằng vấn đề “Tình yêu và thù hận ” đã được giải quyết hoàn tất trong mười sáu lời thoại này.Bài làm:Vấn đề thù hận dòng họ : thái độ của Rô-mê-ô rất kiên quyết. Ba trên năm lời đối thoại của Rô-mê-ô trình bày thái độ dứt khoát của phái mạnh trong việc giải quyết xong điểm chủ đề thù hận : Tôi sẽ thay đổi tên họ ; sẽ xé nát cái tên đó bởi vì nó là quân địch của em ; chẳng phải Rô-mê-ô cũng chẳng phải Môn-ta-ghiu, nếu em không ưa tên họ đó. Tình yêu có sức mạnh bự to, có thể vượt qua được hận thù trình bày trong lời thoại thứ 13 và 15 trong đoạn trích. Các câu như cái gì tình ái có thể làm là ái tình dám làm ; em hãy nhìn tôi cảm thương là tôi chẳng ngại gì lòng thù hận của dòng tộc nữa đâu trình diễn ý chí vượt qua đại quát để tới với tình ái của Rô-mê-ô. Vấn đề này, có thể nói vấn đề ái tình và thù hận đã được giải quyết hoàn thành khoát qua 16 lời thoại, và trên tinh thần các lời thoại đó của nhì hero Rô-mê-ô và Giu-li-ét, thì ái tình đã cống phẩm hận thù. Đó là phiên bản chất, sức mạn, vẻ đẹp của ái tình quần chúng. # mà lại Uy-li-am Sếch-xpia đã ca ngợi trong đoạn trích cũng như trong trọn vẹn vở kịch.Trong nội tâm của cả nhì hero không hề có sự mâu thuẫn giữa yêu và thù hận. Không hề có sự không biết thân yêu hay không yêu cơ mà chỉ có sự lần khần bồn chồn về những trở ngại nhưng mà tình yêu của họ phải đối diện.
Cuộc độc thoại và hội thoại của đôi trai gái đã biểu thị ái tình sạch và mãnh liệt của họ. đó là một tình ái đẹp, gợi cảm và dũng mãnh. Đó là tình yêu biểu đạt tư tưởng nhân bản cao cả của văn học phương Tây thời Phục hưng.

Luyện tậpBài tập 1: trang 201 sgk ngữ văn 11 tậpQua đoạn trích tình yêu và thù hận, chứng minh rằng: “Ca ngợi tình yêu chân chính của toàn cầu cũng chính là khẳng định con người”.Bài làm:Đoạn trích Tình yêu và thù hận kể về cảnh Rô-mê-ô sau cuộc gặp gỡ với Giu-li-ét ở dạ hội cải trang tại nhà nữ giới, chờ lúc đêm khuya đã quay quay về, leo lên bức tường đối diện với phòng ngủ của Giu-li-ét để phân trần lòng mình. Sếch-xpia đã mô tả chu toàn trung tâm trạng của nhị người trẻ tuổi vừa bị trúng mũi tên của thần Ái tình Cupid. Mối thù truyền kiếp của nhị dòng họ cấp thiết ngăn cản tình ái mãnh liệt ấy. Thái độ của tác giả là mãn nguyện và tụng ca, bởi: Ca ngợi tình yêu chân chính của địa cầu cũng chính là khẳng định nhân loại.
Rô-mê-ô choáng váng trước vẻ đẹp thánh thiện của Giu-li-ét nên trái tim đã thôi thúc con trai quay trở lại khu vườn nhà người vợ, dẫu biết rằng điều đó là cực kì nguy hiểm. Đúng lúc ấy, Giu-li-ét cũng đến bên cửa sổ trông xuống khu vườn để thổ lộ lòng mình. Chúng ta hãy nghe Rô-mê-ô giãi bày cảm xúc thật lãng mạn mà cũng thật thực tình khi nhìn thấy Giu-li-ét. Trước đôi mắt của kẻ hấp dẫn tình thì vẻ đẹp của phái nữ mình yêu là vừa đủ hơn tất thảy: … Ánh sáng nào vừa loé trên cửa sổ kia? Đấy là phương đông, và cô gái Giu-li-ét là mặt trời! – Vừng dương xinh xắn ơi, hãy hiện lên đi… Đấy là địa cầu ta quý. Ôi! Đấy là mọi người ta yêu! Ôi, giá nàng biết nhỉ!… Vẻ rực rỡ của đôi gò má nàng sẽ giúp cho các do tinh tú ấy phải hổ ngươi, như ánh sáng ban ngày giúp cho đèn nến phải thẹn thùng; còn người thương mắt bạn nữ trên bầu trời sẽ rọi khắp không gian một làn ánh sáng tâng bừng đến nỗi chim chóc sẽ lên tiếng hót vang… Hỡi chị em tiên sang trọng, hãy nói nữa đi! Bởi đêm nay, người vợ toả ánh hào quang, trên đầu ta, như một sứ giả nhà trời có cánh, đang cưỡi những áng mây thư nhàn lướt nhẹ trên không trung, khiến những kẻ phàm tục phải cố ngẩng đôi mắt… lên mà lại chiêm ngưỡng.

Khi Giu-li-ét nghĩ tới Rô-mê-ô thì điều trước hết khiến nữ giới không biết là mối thù lâu đời giữa hai dòng họ, mà mối thù ấy cần yếu ngăn cản nữ đến với tình yôu, với lứa đôi: Ôi, Rô-mê-ô, đàn ông Rô-mê-ô! Sao nam nhi lại là Rô-mê-ô nhỉ? Chàng hãy từ khước phụ vương đàn ông và từ chối dòng họ của đại trượng phu đi; hoặc nếu không thì nam nhi hãy thề là yêu em đi, và em sẽ không còn là con cháu nhà Ca-piu-lét nữa.Tình yêu sét tấn công khiến nhị con người sống trong trung khu trạng bay bổng, gợi cảm, hơn thế ở họ vẫn còn sự dẫn dắt sáng láng của lí trí. Những diễn biến trong trung tâm trạng Giu-li-ét chứng tỏ Sếch-xpia đã biểu hiện toàn vẹn quần chúng thiếu đàn bà đang yêu: Chỉ có tên họ phái mạnh là cừu địch của em thôi. Nếu chẳng phải là thế giới họ Môn-ta-ghiu thì nam giới cũng vẫn cứ là đàn ông. Môn-ta-ghiu là cái gì nhỉ? Đó đâu phải là bàn tay, hay bàn chân, hay cánh tay, hay mặt mũi, hay một phòng ban nào đấy của thân thể mọi người. Chàng ơi! Hãy mang tên họ nào đặc trưng đi! Cái tên đó có nghĩa gì đâu? Bông hồng kia, giá chúng ta gọi bằng một tên đặc biệt thì hương thơm cũng vẫn ngọt ngào. Vậy nếu quý ông Rô-mê-ô chẳng mang tên Rô-mê-ô nữa, thì mười phân con trai vẫn vẹn mười… Rô-mê-ô con trai ơi, chàng hãy bỏ sót tên họ của nam nhi đi; Đấng mày râu hãy đem tên họ ấy, nó đâu phải xương giết mổ của nam giới, đổi lấy em đây! Trong câu nói ấy của Giu-li-ét chứa đựng quyết trung khu vượt qua mọi trở lực ghê gớm và mong muốn Rô-mê-ô hãy quên đi mối hận thù truyền kiếp giữa hai dòng tộc để tới với mình.
Sếch-xpia truyền tụng tình yêu bởi mối tình là thứ tình cảm tốt đẹp và diệu kì số 1 của toàn cầu. Có một thi sĩ đã nói: Không có tình ái hoa không nở. Nhà thơ lãng mạn Xuân Diệu duyên dáng thốt lên: Từ lúc yêu nhau hoa nở mãi, Trong vườn thơm ngào ngạt của hồn tôi. Nhà thơ cách mệnh Tố Hữu cũng sáng tác những vần thơ bất hủ tụng ca tình ái: Có gì đẹp trên đời hơn nữa, Người yêu nhân loại sống để yêu nhau. Tình yêu đã, đang và sẽ mãi mãi tồn tại bởi vì nó là nền tảng của cuộc đời nhân loại trên Trái Đất này.

Bài tập 2: Luyện tập sgk ngữ văn 11 tập 1Nhập vai Rô-mê -ô và Giu- li -ét, miêu tả lại cảnh gặp gỡ qua công cụ một màn kịch ngắn.Bài làm:Giu-li-ét (nói một mình): Ôi chao!Rô-mê-ô: Nàng đã lên tiếng! Hỡi người vợ tiên hiện đại, hãy nói nữa đi! Bởi đêm nay, phụ nữ tỏa ánh hào quang quẻ trên đầu ta như một sứ giả nhà trời có cánh, cưỡi những áng mây lờ lững lướt nhẹ nhàng trên không trung, khiến những kẻ phàm tục phải cố ngấc mắt lên nhưng chiêm ngưỡng!Giu-li-ét: Ôi, Rô-mê-ô, đại trượng phu Rô-mê-ô! Sao chàng lại là Rô-mê-ô nhỉ? Chàng hãy từ khước thân phụ Đấng mày râu và chối từ dòng tộc của chàng đi! Hoặc nếu không thì đại trượng phu hãy thề là yêu em đi; em sẽ không còn là con cháu nhà Ca-piu-lét nữa!Rô-mê-ô (nói một mình): Mình cứ lắng nghe gắn thêm nữa hay báo cáo nhỉ?Giu-li-ét: Chỉ có tên họ cánh mày râu là cừu địch với em thôi. Nếu chẳng phải là địa cầu dòng tộc Môn-ta-ghiu thì nam giới cũng vẫn là con trai… Chàng ơi, hãy mang tên họ nào đặc biệt đi! Cái tên nó có nghĩa gì đâu! Bông hồng kia, giá chúng ta gọi nó bằng một tên đặc biệt thì hương thơm cũng vẫn ngọt ngào. Vậy nếu con trai Rô-mê-ô chẳng mang tên Rô-mê-ô nữa thì mười phân chàng cũng vẫn vẹn mười. Rô-mê-ô đàn ông ơi, nam giới hãy đào thải tên họ của nam giới đi! Chàng hãy đem tên họ ấy, nó đâu phải là xương giết mổ của cánh mày râu, đổi lấy cả em đây!Rô-mê-ô (nói lớn) : Đúng là miệng người vợ nói đấy nhé! Chỉ cần phái nữ gọi tôi là lứa đôi, tôi sẽ thay tên đổi họ. Từ nay, tôi sẽ không còn là Rô-mê-ô nữa!Giu-li-ét: Rô-mê-ô đàn ông ơi! Sao cánh mày râu lại vào được chốn này và vào làm gì thế? Tường vườn này cao, rất khó vượt qua và sẽ là chỗ tử địa nếu con trai bị ý trung nhân em bắt gặp nơi đây.Rô-mê-ô : Tôi vượt được tường cao là nhờ đôi cánh nhẹ nhõm nhàng của mối tình. Mấy bức tường đá làm ngăn sao được mối tình?! Mà cái gì ái tình có thể làm là mối tình dám làm. Vậy hậu phi em ngăn sao nổi tôi?!Giu-li-ét: Chàng ơi, em hoảng sợ quá! Nếu bắt gặp, họ sẽ giết chết quý ông!Rô-mê-ô : Giu-li-ét thanh nữ ơi! Ánh mắt của cô bé còn nguy hiểm cho tôi hơn nhị chục lưỡi kiếm của họ. Nàng hãy nhìn tôi mến thương là tôi chẳng ngại gì lòng hận thù của họ nữa đâu!.
Giu-li-ét: Em chẳng dễ thường muốn họ bắt gặp đàn ông, Rô-mê-ô ạ! Chàng hãy mau mau rời khỏi chỗ này! Chúng ta sẽ gặp nhau sau nhé quý ông!



Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài biên soạn “Tình yêu và thù hận” số 3

I. Tác giả, thành phầm

1. Tác giả: Các em tham khảo phần giới thiệu tác giả trong SGK Ngữ Văn 11 Tập 1.

2. Tác phẩm

* Rô-mê-ô và Giu-li-ét là vở kịch tên tuổi trước nhất của Sếch-xpia, được viết vào khoảng những năm 1594 – 1595, gồm 5 hồi bằng thơ xen lẫn văn xuôi, dựa trên câu chuyện có thật về mối hận thù thân nhị dòng họ Môn- ta-ghiu và Ca-piu-let, tại Vê-rô-na.

* Đoạn trích Tình yêu và thù hận thuộc lớp 2, Hồi II của vở kịch.

* Tóm tắt:

Tác phẩm kể về ở thành Vê-rô-na nước Ý có hai dòng tộc phong kiến vốn có mối thù truyền kiếp với nhau là Mông-te-ghiu và Ca- piu-let. Chàng Rô-mê-ô là nam giới họ Mông-ta-ghiu yêu Giu-li-ét là chị em họ Ca-piu-let. Họ là một vài trai tài gái sắc.

Hai người làm lễ kết hôn thầm kín. Nhưng cùng trong ngày hôm đó, bởi vì một cuộc cãi lộn, Rô-mê-ô đâm chết Ti-bân, anh họ Giu-li-et và bị kết tội biệt xứ. Gia đình Giu-li–ét ép cô gái phải lấy bá tước Pa-rix. Nàng định trẫm mình, mà được tu sĩ Lô-rân giúp kế tránh cuộc hôn nhân đó: tu sĩ cho người vợ một liều thuốc ngủ, uống vào sẽ như toàn cầu đã chết; sau này thê thiếp đặt thi thể phụ nữ vào hầm chiêu mộ, tu sĩ sẽ báo cho Rô-mê-ô đến cứu thiếu nữ trốn khỏi thành Vê-rô-na.

Nhưng quả đât của tu sĩ chưa kịp báo tin thì người tình Môn-ta-ghiu lại đến trước báo cho Rô-mê-ô tin phái nữ Giu-li-ét đã tự tử. Rô-mê-ô tưởng đàn bà đã chết, nên đã trầm mình bên cô gái. Giu-li-ét tỉnh giấc dậy, cũng tự vẫn theo. Và trước cái chết của nhì nhân loại, nhì họ đã quên mối thù truyền kiếp.

II. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1:

* Đoạn trích có 16 lời thoại. Sáu lời thoại đầu là những lời độc thoại, đó là những “tiếng lòng” của người hùng cơ mà lại có định hướng đối tượng, có tính đối thoại nên rất sinh động.

Ví dụ những lời độc thoại của Rô-mê-ô khi thì hao hao đang nói với Giu-li-et “Vầng dương tươi đẹp ơi…”, “Hỡi chị em tiên hiện đại hãy nói nữa đi…”. Lúc thì lại như đối thoại với chính mình “Kìa! Nàng tì má lên bàn tay…”

* Đến 10 lời thoại còn lại: mang cơ chế đối thoại, tức là các lời thoại ấy hướng vào nhau, các nhân vật nói cho nhau nghe, mang thuộc tính hỏi đáp, đó là những lời trực tiếp biểu lộ tình cảm, tiếng nói đối thoại của người hùng cũng đầy chất thơ.

Câu 2:

Những cụm từ chứng minh tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét diễn ra trong bối cảnh nhì dòng họ cừu địch:

Trong lời thoại của Rô-mê-ô: Nàng tiên đương đại, thiếu nữ tiên diễm lệ, người vợ tiên yêu dấu của tôi ơi, đôi cánh nhẹ nhàng nhàng của tình ái, tôi thù ghét cái tên tôi, bởi vì nó là đối phương của em…
Trong lời thoại của Giu-li-ét: Em sẽ không còn là con cháu nhà Ca-piu-lét nữa. Chàng ơi! Hãy mang tên họ nào dị kì đi, nam nhi hãy thải trừ tên họ của phái mạnh đi…

Câu 3:

Diễn biến trọng tâm trạng của Rô-mê-ô qua khí cụ so sánh liên tưởng trong lời thoại trước nhất của anh hùng này:

Thiên nhiên được nhìn qua các điểm nhìn của cánh mày râu trai đang yêu: đó là tự nhiên hoà đồng, chở che, trân trọng. Tất cả nhằm diễn giả trọng tâm trạng yêu đương nồng cháy, quyến rũ, ngỡ như không tồn tại gì cản được của Rô-mê-ô khi trèo tường đến bên dưới phòng ngủ của Giu-li-ét.Mạch nghĩ suy của Rô-mê-ô hướng vào đôi mắt: “Đôi mắt thanh nữ công bố”. Đôi môi nhấp nhánh của Giu-li-ét cảm nhận như sự mấp máy của làn môi khi nói.“Hai ngôi sao đẹp số 1 trên bầu trời” -> so sánh được đẩy lên màn chơi cao hơn bằng sự tự răn “Nếu mắt bạn nữ … thế nào nhỉ?”Khát vọng yêu đương cực kì mãnh liệt được bộc lộ: “Kìa! Nàng tì má…gò má ấy!”
=> Tâm trạng của Rô-mê-ô là chổ chính giữa trạng của một con trai trai đang yêu và đang được ái tình đáp lại, đây chính là sự cộng hưởng kỳ lạ của những trung ương hồn đang yêu.

Câu 4:

Lời thoại: “Chỉ có tên họ đàn ông là thù địch của em thôi…” cho thấy cốt truyện nội vai trung phong rối rắm của Giu-li-ét:

* Qua lời độc thoại nội tâm:

Vừa gặp Rô-mê-ô, trở về phòng đứng bên cửa sổ đãi đằng nỗi lòng của mình “Chàng hãy từ khước…hãy thề yêu em đi”; “chỉ có tên họ nam nhi là thù địch của em thôi”.
* Qua lời đối thoại với Rô-mê-ô:

Thổ lộ tình ái mãnh liệt với Rô-mê-ô và những bồn chồn tình ái của mình sẽ gặp trở ngạiVô tình phân bua mối tình của mình bởi không biết Rô-mê-ô đang đứng trong vườn. Nàng cảm giác hồi hộp cho nhân dân yêuNàng tin cẩn vào tình yêu của Rô-mê-ô và luôn sợ hãi cho sự an nguy của đàn ông
=> Qua tiếng nói trung thực và đầy chất thơ, tác giả đã trình diễn được cốt truyện nội tâm đầy cầu kỳ nhưng mà thích đáng với trung tâm trạng của mọi người đang yêu. Thể hiện một mối tình mãnh liệt sạch, vượt lên trên sự thù hận truyền kiếp của nhì dòng họ.

Câu 5:

Chứng minh chủ đề “Tình yêu và thù hận” đã được giải quyết chấm dứt trong mười sáu lời thoại này:

Vấn đề thù hận: Thù hận không hình thành như một thế lực cản trở tình yêu nhưng mà thù hận chỉ hiện qua dòng suy nghĩ của các người hùng, song không phải là động lực chi phối hành động của anh hùng.Vấn đề mối tình: ái tình của nhì người có thể vượt qua được lòng thù hận bởi vì tình ái không xung bỗng với thù hận nhưng chỉ diễn ra trên nền thù hận, thù hận bị đẩy lùi và chỉ còn lại tình cảm của nhân dân.
Đối với Rô-mê-ô, Đấng mày râu đã gặp Giu-li-ét, đã có được tình yêu của đàn bà và chuẩn bị là tuyệt vời bởi vì ái tình ấy. Còn đối với Giu-li-ét, người vợ đã hiểu và cảm thu được tình cảm trung thực dành cho mình.



Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài soạn “Tình yêu và thù hận” số 4

Tìm hiểu tầm thường về tác giả, tác phẩmI. Tác giả- Uy-li-am Sếch-xpia (1563 – 1616) là nhà thơ, nhà viết kịch kỹ năng của nước Anh và của nhân kiểu dáng thời Phục hưng. Ông ra đời tại thành thị Xtơ-rét-phớt Ê-vơn miền Tây Nam nước Anh.- Năm 1578: khi nhà sa sút, ông phải thôi học- Năm 1585, ông lên thủ đô kiếm sống và giúp việc cho đoàn kịch. Lúc này nước Anh đang trong gia đoạn thịnh, là mảnh đất tiện lợi cho lí tưởng nhân bản phát triển.- Ông đã từ một chân giữ con ngựa ở rạp hát đến quần chúng. # nhắc vở rồi diễn viên và rút cục trở nên nhà viết kịch nhiều người biết đến.- Ông đã để lại 37 vở kịch gồm: kịch lịch sử, bi kịch và hài kịch nhưng phần đông là tuyệt bút của văn học nhân mẫu mã- Tác phẩm của ông là tiếng nói của lương tri hiện đại, của khát vọng hòa bình, của lòng bác ái rộng lớn và của niềm tin bất diệt vào tuấn kiệt hướng thiện và chức năng vươn dậy để khẳng định cuộc đời người ta.II. Tác phẩm- Rô-mê-ô và Giu-li-et là vở kịch tên tuổi đầu tiên của tác giả, được viết vào khoảng những năm 1584 -1585, gồm 5 hồi bằng thơ xen lẫn văn xuôi, dựa trên câu chuyện có thật về mối thù hận của nhì dòng tộc Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét, tại Vê-rô-na (Italia) thời trung thế kỉ.- Đoạn trích Tình yêu và thù hận thuộc hồi 2 lớp 2 của vở kịch Rô-mê-ô và Giu-li-et.- Tóm tắt vở kịch:
Rô-mê-ô và Giu-li-ét được viết vào khoảng 1594-1595, dựa trên một cốt truyện có sẵn kể về một mối tình oan nghiệt vốn là câu chuyện có thật, từng xảy ra ở Ý thời Trung Cổ. Câu chuyện bắt đầu tại thành Vê-rô-na, nhị dòng tộc Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét có mối hận thù lâu đời. Rô-mê-ô – đại trượng phu họ Môn-ta-ghiu và Giu-li-ét – chị em họ Ca-piu-lét đã yêu nhau ham mê ngay từ cái nhìn trước tiên tại buổi dạ tiệc đơn vị tại nhà Ca- piu-lét (do là dạ tiệc trá hình nên Rô-mê-ô thế hệ có thể trà trộn vào trong đó). Đôi trai gái này đã đến nhà thờ nhờ tu sĩ Lâu-rân bí mật làm lễ cưới. Đột nhiên xảy ra một sự việc: vì xung khắc, anh họ của Giu-li-ét là Ti-bân đã giết mổ chết toàn cầu người chơi rất thân của Rô-mê-ô là Mơ-kiu-xi-ô. Để trả thù cho bạn, Rô-mê-ô đã đâm chết Ti-bân. Mối thù giữa nhị dòng tộc càng trở thành thâm thúy. Vì tội thịt quần chúng nên Rô-mê-ô bị trục xuất khỏi Vê-rô-na và bị đi đày biệt xứ. Tưởng như ái tình của Rô-mê-ô và Giu-li-ét bị tan vỡ khi Rô-mê-ô đi rồi, Juliet bị phụ vương mẹ ép gả cho bá tước Pa-rít. Giu-li-ét cầu cứu sự cung cấp của tu sĩ Lâu-rân. Tu sĩ cho chị em uống một liều thuốc ngủ, uống vào sẽ như nhân dân đã chết, thuốc có nhân kiệt trong vòng 24 tiếng. Tu sĩ sẽ báo cho Rô-mê-ô đến hầm tuyển mộ cứu bạn nữ trốn khỏi thành Vê-rô-na. Đám cưới giữa Giu-li-ét và Pa-rít trở nên đám tang. Xác Giu-li-ét được đưa xuống hầm mộ. Tu sĩ chưa kịp báo cho Rô-mê-ô thì từ chỗ bị lưu đày nghe tin Giu-li-ét chết, Rô-mê-ô đau đớn trốn về Vê-rô-na. Trên đường về quý ông kịp mua một liều thuốc cực độc dành cho mình. Tại nghĩa địa, gặp Pa-rít đến viếng Giu-li-ét, Rô-mê-ô đâm chết Pa-rít rồi uống thuốc độc tự tận theo trái đất mình yêu. Rô-mê-ô vừa gục xuống thì thuốc của Giu-li-ét hết hiệu nghiệm. Nàng thức giấc dậy và nhìn thấy xác Rô-mê-ô bên cạnh đã vô vọng, Giu-li-ét rút dao tự vẫn. Cái chết tang thương của đôi người chơi trẻ đã thức tỉnh giấc nhị dòng họ. Bên xác nhị người ta, nhị dòng họ đã quên mối thù truyền kiếp và bắt tay nhau sum họp, nhưng mà câu chuyện tình ái ấy vẫn mãi sẽ là nỗi đau rất phệ trong lòng những thế giới biết tới họ.

Đọc – hiểu văn bạn dạng

Bài 1 trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1

Đoạn trích có mười sáu lời thoại. Sáu lời thoại đầu có gì không giống nhau với những lời thoại sau? Hình thức của những lời thoại đó là gì?

Trả lời:

– Từ lời thoại 1 tới lời thoại 7 là độc thoại của nhị người hùng. Tác giả để hai người hùng thiên nhiên thuyết trình tình cảm của mình, qua đó biểu thị ái tình say đắm của hai địa cầu.

– Từ lời thoại 8 đến lời thoại 16 là lời đối thoại thân hai quần chúng. Những lời hội thoại ấy vẫn là lời trực tiếp trình diễn tình cảm. Ngôn ngữ hội thoại của người hùng cũng đầy chất thơ. Rômêô đã sử dụng một loạt hình ảnh so sánh nguyên vẹn hàng đầu để biểu thị vẻ đẹp của nữ Giuliet. “Nguyên là hai ngôi sao đẹp nhất bầu trời có việc phải đi vắng đã khẩn thiết nhờ mắt bạn nữ óng ánh chờ tới lúc sao về”.

Vượt lên mọi ràng buộc, mọi lý lẽ của đôi lứa quý tộc, cô bé Giuliet dám nói lên một cách thành thực tình ái chân tình say đắm của mình, “Chàng Môngtaghiu tuấn tú ơi, em yêu nam nhi say mê; … ngờ em là kẻ hoa nguyệt”. Lời nói của Giuliet cũng là lời tuyên ngôn của những dân chúng trẻ tuổi.

Lời thề hẹn của họ đã chứng tỏ những thần thế và xiềng xích của những hủ tục, định kiến của mối quan hệ giới tính phong kiến đã dần mất tính năng. Nó đang bị phá bỏ hoặc tự tan rã. Thời đại trung thế kỉ đã qua đi, quả đât đã được giải phóng khỏi những quy tắc hà khắc bất hợp lí. Bút pháp lãng mạn và nguyên liệu hiện thực đã desgin nên một tình ái đẹp và Rô-mê-ô và Giu-li-et.

Bài 2 trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1

Tìm những cụm từ chứng minh ái tình của Rô-mê-ô và Giu-li-et diễn ra trong bối cảnh hai dòng họ cừu địch.

Trả lời:

Tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-et diễn ra trong hai hoàn cảnh dòng tộc có mối thù hận truyền kiếp. Tính chất thù hận của nhị dòng tộc được phản chiếu trong lời thoại của Giu-li-et và Rô-mê-ô. Cả hai đều nhận thức được cái hoàn cảnh ngang trái, cái hoàn cảnh thù địch cơ mà họ bị đặt vào.

– Lời thoại của Rô-mê-ô: cô bé tiên thanh tao, con gái tiên diễm lệ, phái nữ tiên yêu mến của tôi ơi, đôi cánh nhẹ nhõm nhàng của ái tình; tôi thù ghét cái tên tôi, vì nó là tình địch của em,…

– Lời thoại của Giu-li-ét: …em sẽ không còn là con cháu nhà Ca-piu-lét nữa. Chàng ơi! Hãy mang tên họ nào khác thường đi… Đấng mày râu hãy loại bỏ tên họ của phái mạnh đi. Chỉ có tên họ nam nhi là cừu địch của em như thế nào…

Bài 3 trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1

Phân tích diễn biến trung khu trạng của Rô-mê-ô qua qui định so sánh liên tưởng trong lời thoại trước tiên của nhân vật này.

Trả lời:

– Đây là lời thoại dài hàng đầu và là lời thoại độc thoại nội trọng tâm của hero. Lời thoại được viết rất đẽo gọt với nhiều hình ảnh đẹp, nhiều liên tưởng kì khôi, thu hút, những so sánh bất thần, khỏe mạnh. Tất cả nhằm bộc lộ trung ương trạng yêu đương nồng nàn, mê say, ngỡ như không có gì cản được của Rô-mê-ô khi trèo tường tới bên dưới phòng ngủ của Giu-li-ét.

– Trong trung khu trạng đó, Rô-mê-ô chỉ còn nhìn thấy một điều đó là Giu-li-ét đẹp như một nàng tiên lộng lẫy át cả vẻ đẹp của trăng sao trên bầu trời; chỉ còn biết làm một việc duy số 1 là tìm những lời đẹp đẽ hàng đầu, những hình ảnh rực rỡ số 1 để ca tụng nhan sắc tuyệt mĩ của thanh nữ.

– Đây là trọng điểm trạng của đại trượng phu trai cơ mà tình yêu đầy ắp trong tim, đã trào ra và tuôn chảy ào ạt như một khúc nhạc mối tình nồng cháy, ngây chết giả, đắm say.

Bài 4 trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1

Phân tích tình tiết trung tâm trạng của Giu-li-et để làm rõ tác giả đã thuyết trình hoàn toàn vai trung phong trạng người thiếu thiếu nữ đang yêu.

Trả lời:

Tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-et phát sinh trong một tình cảnh rất trớ trêu, đó là mối hận thù truyền kiếp của nhì dòng tộc. Vì thế chổ chính giữa trạng của Giu-li-et sau buổi găp gỡ cốt truyện rất phức tạp. Nó tình tiết qua các chặng sau:

Thổ lộ mối tình mãnh liệt với Rô-mê-ô và những bồn chồn tình ái của mình sẽ gặp trở ngại.

Vô tình giãi tỏ mối tình của mình do đắn đo Rô-mê-ô đang đứng trong vườn. Nàng luống cuống cho phi tần.

Nàng tin yêu vào ái tình của Rô-mê-ô và luôn bồn chồn cho sự an nguy của phái mạnh.

Giu-li-et cũng yêu Rô-mê-ô tha thiết, cơ mà với trái tim phụ nữ giới nhạy cảm phụ nữ hoảng loạn cho tình ái đầy ngang trái của mình. Song trọng tâm trạng của Giu-li-et cho thấy nàng là một nữ có trái tim biết yêu đắm đuối, đàn bà sẵn sàng vượt qua mọi đớn đau để giành lấy tình yêu cho mình.

Bài 5 trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1

Chứng minh rằng vấn đề “Tình yêu và thù hận” đã được giải quyết hoàn tất trong mười sáu lời thoại này.

Trả lời:

Vấn đề thù hận dòng tộc: thái độ của Rô-mê-ô rất kiên quyết. Ba trên năm lời đối thoại của Rô-mê-ô thể hiện thái độ ngừng khoát của con trai trong việc giải quyết xong xuôi điểm vấn đề thù hận: Tôi sẽ thay đổi tên họ; sẽ xé nát cái tên đó do nó là đối thủ của em; chẳng phải Rô-mê-ô cũng chẳng phải Môn-ta-ghiu, nếu em không ưa tên họ đó.

Tình yêu có quyện lực Khủng bự, có thể vượt qua được hận thù thuyết trình trong lời thoại thứ 13 và 15 trong đoạn trích. Các câu như cái gì ái tình có thể làm là tình ái dám làm; em hãy nhìn tôi mến yêu là tôi chẳng ngại gì lòng thù hận của dòng tộc nữa đâu biểu lộ ý chí vượt qua đầy đủ để đến với tình ái của Rô-mê-ô.

=> Tình yêu tinh khiết diễn ra trên cái nền của thù hận. Thù hận bị đẩy lùi chỉ còn lại tình đời, tình quần chúng. # mênh mang, phù hợp với lí tưởng nhân bản.

Điều này, có thể nói chủ đề ái tình và thù hận đã được giải quyết dứt khoát qua 16 lời thoại, và trên ý thức các lời thoại đó của hai anh hùng Rô-mê-ô và Giu-li-ét thì tình yêu đã công trình hận thù. Đó là bản chất, quyện lực, vẻ đẹp của mối tình người mà lại Uy-li-am Sếch-xpia đã ca ngợi trong đoạn trích hao hao trong hoàn hảo vở kịch.

Luyện tập

Bài 1 tập tành trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1

Qua đoạn trích “Tình yêu và thù hận”, chứng minh rằng: “Ca ngợi tình yêu chân chính của địa cầu cũng chính là khẳng định địa cầu”.

Trả lời:

– Giải thích câu nói:

Nhận xét: “Ca ngợi tình yêu chân chính của con người cũng chính là khẳng định quả đât” cần được hiểu một cách thấu đáo. Có thể nói, đầu tiên, tình yêu có sức mạnh nối kết dân chúng lại với nhau, xoá đi mọi thành kiến lỗi thời hay hận thù chia rẽ người. Tình yêu sau nữa còn nâng đỡ, khích lệ cho quần chúng. #, thành lập nên lẽ sống: “Sống là mến yêu”. Tình yêu, bởi vì đó, thực hiện thiên tài bảo vệ và giữ giàng cho cuộc sống, giúp cuộc sống phát triển. Song đó phải là tình ái chân chính.

Tình yêu là vấn đề muôn thuở của văn học, của loài người trong mọi thời đại, trong mọi nền văn học. Nói tới quần chúng là nói đến khát vọng mối tình vì bởi vì ái tình là tình cảm thiên liêng, thuyết trình quần chúng và trung tâm hồn quả đât một cách sinh động và chính xác nhất. Cho nên, ca ngợi ái tình chân chính của mọi người cũng là khẳng định mọi người. Đây là một ý kiến đúng đắn.

– Phân tích và chứng minh câu nói trên qua đoạn trích Tình yêu và thù hận. Phân tích tình ái si mê của nhì nhân vật qua cốt truyện câu chuyện và qua các lời thoại.

Tình yêu của hai quả đât dành cho nhau rất nồng thắm: qua những lời hội thoại của nhì quần chúng. #, qua tình tiết trọng điểm lí của cả nhị.

Tình yêu đó của họ đã vượt lên trên những hận thù gia tộc để quyết trung khu đến với nhau.

Bài 2 trang 201 SGK Ngữ văn 11 tập 1

Nhập vai Rô-mê-ô và Giu-li-ét, trình bày lại cảnh gặp gỡ qua vẻ ngoài một màn kịch ngắn.

Tham khảo lại phần kịch phiên bản ở phần hướng dẫn biên soạn bài Tình yêu và thù hận ngắn nhất ở trên.

Tổng kết

Rô-mê-ô vù Giu-li-ét là một trong số những vở kịch danh tiếng nhất của Sếch- xpia. Dựa vào câu chuyện về món nợ máu truyền kiếp của haị dòng tộc Môn-ta-ghiu yà Ca-piu-lét xảy ra thời trung cổ, tại tỉnh thành Vê-rô-na (I-ta-li-a), Sếch-xpia đã gây ra thành một thảm kịch tình ái và cho ra mắt công chúng lần đầu tiên vào năm 1595.Thông qua câu chuyện ái tình vượt lên trên thù hận của Rô-mê-ô và Giu-li-ét, tác giả ca tụng và khẳng định vẻ đẹp của tình thế giới, tình đời theo lí tưởng của chủ nghĩa nhân văn.



Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài soạn “Tình yêu và thù hận” số 5

I. Đôi nét về tác giả (Uy-li-am Sếch-xpia)- Uy-li-am Sếch-xpia (1564 – 1616) là nhà thơ nhà viết kịch thiên tài của nước Anh và của nhân hình dạng thời Phục Hưng- Khi thê thiếp sa sút ông phải thôi học lên Luân Đôn kiếm sống và gia nhập bồ nghệ thuật tại đó- Lúc này nước Anh đang ở giai đoạn hưng vượng là mảnh đất dễ dãi cho lí tưởng nhân văn phát triển- Các thành quả chính: 37 vở gồm kịch lịch sử, thảm kịch và hài kịch- Đặc điểm nghệ thuật: chiến thắng của ông là tiếng nói chủ quyền, của lòng nhân ái minh mông và của niềm tin bất diệt vào công dụng hướng thiện và tài năng vươn dậy để khẳng định cuộc đời con ngườiII. Đôi nét về thành quả Tình yêu và thù hận (Uy-li-am Sếch-xpia)1. Hoàn cảnh sáng tác- Là vở kịch tăm tiếng được viết vào khoảng những năm 1594-1595 bằng thơ xen lẫn văn xuôi, dựa trên câu chuyện có thật về mối hận thù giữa nhị dòng tộc Môn- ta- ghiu và Ca-piu-lét, tại Vê-rô-na (I-ta-li-a) thời trung cổ2. Tóm tắtRô-mê-ô và Giu-li-ét được viết vào khoảng 1594-1595, dựa trên một tình tiết có sẵn kể về một mối tình oan nghiệt vốn là câu chuyện có thật, từng xảy ra ở Ý thời Trung Cổ. Câu chuyện bắt đầu tại thành Vê-rô-na, hai dòng tộc Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét có mối hận thù lâu đời. Rô-mê-ô -chàng họ Môn- ta- ghiu và Giu-li-ét -nữ giới họ Ca-piu-lét đã yêu nhau lôi cuốn ngay từ cái nhìn trước tiên tại buổi dạ yến tổ chức tại nhà Ca- piu-lét (vì là dạ yến giả dạng nên Rô-mê-ô thế hệ có thể trà trộn vào trong đó). Đôi trai gái này đã đến nhà thờ nhờ tu sĩ Lâu-rân bí mật làm lễ cưới. Đột nhiên xảy ra một sự việc: do xung khắc, anh họ của Giu-li-ét là Ti-bân đã thịt chết quả đât người chơi rất thân của Rô-mê-ô là Mơ-kiu-xi-ô. Để báo thù cho game thủ, Rô-mê-ô đã đâm chết Ti-bân. Mối thù thân hai dòng họ càng trở thành thâm thúy. Vì tội giết mổ trái đất nên Rô-mê-ô bị trục xuất khỏi Vê-rô-na và bị đi đày biệt xứ. Tưởng như tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét bị vỡ khi Rô-mê-ô đi rồi, Juliet bị phụ vương mẹ ép gả cho bá tước Pa-rít. Giu-li-ét cầu cứu sự giúp sức của tu sĩ Lâu-rân. Tu sĩ cho nàng uống một liều thuốc ngủ, uống vào sẽ như người đã chết, thuốc có anh tài trong vòng 24 tiếng. Tu sĩ sẽ báo cho Rô-mê-ô tới hầm chiêu tập cứu thiếu nữ trốn khỏi thành Vê-rô-na. Đám cưới thân Giu-li-étvà Pa-rít biến thành đám tang. Xác Giu-li-ét được đưa xuống hầm chiêu tập. Tu sĩ chưa kịp báo cho Rô-mê-ô thì từ nơi bị lưu đày nghe tin Giu-li-ét chết, Rô-mê-ô cực khổ trốn vềVê-rô-na. Trên đường về nam giới kịp mua một liều thuốc cực độc dành cho mình. Tại nghĩa địa, gặp Pa-rít đến viếng Giu-li-ét, Rô-mê-ô đâm chết Pa-rít rồi uống thuốc độc tự tử theo trái đất mình yêu. Rô-mê-ô vừa gục xuống thì thuốc của Giu-li-ét hết hiệu nghiệm. Nàng tỉnh giấc dậy và nhìn thấy xác Rô-mê-ô bên cạnh đã tuyệt vọng, Giu-li-ét rút dao tự vẫn. Cái chết tang thương của đôi game thủ trẻ đã thức tỉnh giấc nhì dòng họ. Bên xác nhì nhân dân, hai dòng tộc đã quên mối thù truyền kiếp và bắt tay nhau sum vầy, nhưng câu chuyện ái tình ấy vẫn mãi sẽ là nỗi đau rất Khủng trong lòng những nhân loại biết tới họ.3. Bố cục- Phần 1 (từ lời thoại 1 tới 6): lời độc thoại bộc bạch tình ái thầm kín của Rô-mê-ô và Giu-li-ét- Phần 2 (còn lại): Lời hội thoại của Rô-mê-ô và Giu-li-ét4. Giá trị nội dung- Thông qua câu chuyện mối tình của Rô-mê-ô và Giu-li-ét tác giả ca tụng và khẳng định vẻ đẹp của tình mọi người, tình đời theo lí tưởng chủ nghĩa nhân văn5. Giá trị nghệ thuật
– Diễn biến trung ương trạng của người hùng, cách so sánh ví von, cách nói của nhị thế giới và bối cảnh thiên nhiên yên bình của đêm gặp gỡ thề nguyền

GỢI Ý HỌC BÀI

Câu 1. Đoạn trích giảng có mười sáu (16) lời thoại. Rô-mê-ô và Giu-li-ét không đôi thoại với nhau ngay từ đầu. Từ đầu đến lời thoại thứ sáu (6) nhì nhân vật này nói về nhau, nhắc tới tên nhau nhưng chưa phải là nói với nhau. Đọc kĩ lại: “Ảy, khe khẽ chứ” là một chi tiết tiếng nói cho thây điều vừa nói. Lại nữa “Ôi, giá cô gái biết nhỉ!”, “Kia nàng tì má lên bàn tay” (phụ nữ: đại từ nhân xưng thứ bậc ba số ít). Các tính từ sở hữu ngôi thứ ba sô’ ít của phái nữ ở lời thoại 1; lời hướng dẫn in nghiêng nói riêng ở lời thoại thứ 5, và lời lẽ của Giu-li-ét ở các lời thoại thứ 4 và thứ 6. Đó cũng là bằng chứng cho thấy sáu lời thoại đầu không phải là đốì thoại. Như thế cảnh Tỉnh yêu và thù hận ở đây là diễn biến qua hai thời đoạn:

– Sáu lời thoại đầu chính là những lời độc thoại nội trọng tâm mà lại được lên thành tiếng thành lời, dù nói khe khẽ, nói một mình, mình nói chỉ để mình nghe (và cả người theo dõi nghe nữa chứ!)

– Mười lời thoại còn lại hoặc từ lời thứ bảy (7) tới hết ngôn từ của nhì hero chuyển sang tình thế hội thoại.

Cũng nên nhắc lại Rô-mê-ô và Giu-lỉ-ét là kịch thơ xen lẫn văn xuôi. Riêng đoạn trích Tình yêu và thù hận trên đây trong nguyên bản vẹn tuyền là thơ.

Câu 2. Những cụm từ chứng minh ái tình của Rô-mê-ô và Giu-li-ét diễn ra trong bốì cảnh nhì dòng tộc cừu địch là:

– Sao nam giới lại là Rô-mê-ô nhỉ?

– Em sẽ không còn là con’ cháu nhà Ca-piu-lét nữa.

– Chỉ có tên họ của con trai là thù địch của em thôi.

Câu 3. Sau cuộc gặp gỡ, tình ái bùng cháy mãnh liệt trong lòng nên Rô-mê-ô ngay thân đêm khuya hôm đó đã quay về nhà Ca-piu-lét. Phút này, Rô-mê-ô nhìn rõ Giu-li-ét ở cửa sổ trên cao. Qua lời thoại trước tiên, trung ương trạng Rô-mê-ô là một trung khu trạng gợi cảm.

Tuy đây là lời độc thoại: Rô-mê-ô nói một mình cốt chỉ để mình nghe thôi cơ mà tưởng như trong lời độc thoại kia có cả hội thoại nữa. Câu nói của Rô-mê-ô: ‘“Vầng dương đã mắt ơi hãy hiện lên đi…” nghe cứ như đại trượng phu đang nói với Giu-li-ét đã hình thành trên cửa sổ. Nhưng có lúc thì Rô-mê-ô đang nói với chính mình: “Ôi, giá nữ biết nhỉ! Nàng đang nói kia”.

Khi thấy Giu-li-ét có mặt trên cửa sổ, Rô-mê-ô đã say mê trước nhan sắc chu toàn của cô gái. Đang lúc đêm khuya trăng sáng, nam giới so sánh ngay quần chúng đẹp với chị Hằng. Nhưng chưa được, trong mắt Rô-mê-ô, Giu-li-ét phải là mặt trời mọc lúc rạng đông giúp cho mặt trăng thành héo hắt, lợt lạt. Chàng nói: “Vầng dương dẹp tươi ơi, hãy mọc lên đi”. Phút này, Giu-li-ét đã ra đời trên cửa sổ. Như vầng dương đủng đỉnh mọc lên, nữ sinh ra càng lúc càng rực rỡ hơn.

Từ hình ảnh bao quát đó của Giu-li-ét, tác giả miêu tả thật láu lỉnh dòng suy nghĩ của Rô-mê-ô, hàng đầu là khi nam nhi nhìn vào đôi mắt đẹp của cô gái: “Nàng đang nói kia, nhưng mà nữ giới có nói gì dâu… đôi mắt nữ giới lên tiếng”. Ôi! Đôi mắt lấp lánh biết nói như thể đôi môi mấp máy. Tiếp đó Rô-mê-ô còn so sánh đôi mắt Giu-li-ét như nhị ngôi sao đẹp nhất bầu trời. Ý nghĩ đó thi vị biết bao nhiêu: “Chẳng qua là hai ngôi sao đẹp số 1 bầu trời… chờ đến lúc sao về”.

Tâm hồn đắm đuối của Rô-mê-ô không dừng lại ở đôi mắt đẹp như nhị ngôi sao đẹp số 1 bầu trời. Chàng đặt ra mấy giả thiết: “Sao xuống nằm dưới đôi lông mày kia ư?… đôi mắt thanh nữ lên thay cho sao ư?”… Cũng từ giả thiết đầu, dòng suy nghĩ của Rô-mê-ô chuyển sang ca ngợi đôi gò má rực rỡ của Giu-li-ét từ lúc nào chẳng biết như liền mạch dẫn tới ý rút cuộc của lời thoại: “Kìa, chị em tì má lên bàn tay! Ôi, ước gì ta là chiếc găng tay, để dược mơn trớn gò má ấy”.

Như thế, lời thoại đầu tiên của đoạn trích Tình yêu và thù hận đã thuyết trình trung ương hồn choáng ngợp lôi cuốn của Rô-mê-ô trước nhan sắc con người đẹp Giu-li-ét trong một không gian thơ mộng. Dòng suy nghĩ cảm xúc của đại trượng phu diễn ra theo một thứ tự hợp lý và mối liên tưởng so sánh của đại trượng phu cũng ăn nhập với sườn cảnh đêm thề hứa hẹn bấy giờ.

Câu 4. Lời thoại: Chỉ có tên họ nam giới là cừu địch với em thôi… Cho thấy diễn biến nội trọng điểm tinh vi của Giu-li-ét. Tâm trạng đó được trình bày như sau:

– Gặp Rô-mê-ô tại buổi dạ hội, khi dạ hội hoàn thành trở về phòng, đứng bên cửa sổ, thân đêm khuya im thin thít, trăng sáng và đẹp, Giu-li-ét tưởng vắng con người nên đã thót báo cáo lòng của riêng mình. Ngờ đâu, Rô-mê-ô nghe được.

Xưa nay bình thường quần chúng thiếu bạn nữ không hành động giãi bày tình cảm với mọi người mình yêu. Nhưng ở đây vì vô tình nhưng Giu-li-ét đã làm chuyện ấy. Khi biết có thế giới đã nghe được tiếng lòng của riêng mình, trước tiên nàng nghĩ là quả đât lạ:

Người là ai, mà khuất trong đêm hôm, biết được điều tôi áp ủ trong lòng”. Rồi Giu-li-ét cũng rõ đó chính là Rô-mê-ô:

Tai tôi nghe chưa trọn một trăm tiếng thốt từ mồm đó ra cơ mà tôi đã nhận ra tiếng ai rồi. Chẳng phải anh Rô-mê-ô, và là họ nhà Môn-ta-ghiu đấy ư?”

Cũng chẳng ngẫu nhiên chút nào khi ở đây Giu-li-ét nhắc đến dòng họ Môn-ta-ghiu của Rô-mê-ô. Đúng là môi hận thù thân hai dòng tộc Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét vẫn luôn ám ảnh người vợ.

Các lời đáp của Rô-mê-ô:

– “Đúng là mồm em nói đấy nhé! Chỉ cần em gọi tôi là thê thiếp, tôi sẽ thay tên đổi họ; từ nay, tôi sẽ không bao giờ còn là Rô-mê-ô nữa”.

– “Tôi lừng khừng xưng danh cùng em thế nào. Nàng tiên ưa chuộng của tôi ơi, tôi khinh ghét cái tên tôi, bởi nó là quân thù của em. Nếu chính tay tôi đã viết tên đó, thì tôi xé nát nó ra”.

– “Hỡi đàn bà tiên kiều diễm, chẳng phải Rô-mê-ô cũng chẳng phải Môn-ta-ghiu, nếu em không ưa tên họ đó”.

Hình như chưa đủ vững chắc mối tình của Rô-mê-ô đối với Giu-li-ét nên đàn bà thế hệ hỏi một câu đúng là không cần có:

“… anh ơi, và tới làm gì thế?…”

Để giữ vững thuyết phục những cặp Rô-mê-ô đáp:

– “Tôi vượt qua được tường này là nhà đôi cánh nhẹ nhàng nhàng của ái tình; mẩy bức tường đá ngăn sao được tình yêu; nhưng mà cái gì ái tình có thể làm là ái tình dám làm; vậy vợ em ngăn sao nổi tôi”.

Lần trước nhất Rô-mê-ô nói tới “mối tình”, chỉ một lời thoại nhưng mà tới những tư lần lặp lại từ này đã đủ làm nên phụ nữ tin rằng nam nhi trai đã yêu mình. Là mối tình mà cánh mày râu đã vượt mấy bức tường đá vào đây mà liệu con trai có vượt qua được mô’i hận thù thân hai dòng họ hay không?

Rô-mê-ô đáp:

– “Em ơi! Ánh mắt của em còn nguy hiểm cho tôi han hai chục lưỡi kiếm của họ; em hãy nhìn tôi âu yểm là tôi chẳng ngại gì lòng hận thù của họ nữa đâu”.

Chính lời đáp mãnh liệt này đã giải tỏa nỗi lừng khừng của Giu-li-ét và cô bé đã tế hai hài lòng tình yêu của Rô-mê-ô bằng lời nói:

– “Em chẳng dễ thường muốn họ bắt gặp anh địa điểm đây”.

Câu nói này kì cục hẳn lời lẽ quá bạo gan ở Lúc đầu khi Giu-li-ét tưởng là không có ai nghe thấy?

Diễn biến nội vai trung phong tinh tướng của thiếu phụ này đã được tài nghệ của sếch-xpia biểu hiện một cách tuyệt vời.

Câu 5. Rô-mê-ô gặp Giu-li-ét tại đêm dạ hội hóa trang và đã yêu cô bé chẳng chút phân vân do dự. Trong tâm hồn nam giới không có sự giằng co nào cả. Trước sau gì Rô-mê-ô đã giải đáp với Giu-li-ét là vì yêu bạn nữ phái mạnh sẵn sàng từ bỏ tên họ của chàng chẳng chút do dự.

Cả Giu-li-ét cũng thế. Tuy có nhiều đo đắn nhung là trù trừ liệu Rô-mê-ô có vượt qua được môi hận thù giữa nhì dòng tộc không. Đó là lưỡng lự về phía Rô-mê-ô chứ không hề trù trừ về phía mình. Đúng là trong trọng tâm hồn Giu-li-ét không hề có chút đo đắn toan tính nào, không tồn tại câu hỏi nên hay không nên yêu Rô-mê-ô trong cảnh ngộ giữa nhì dòng tộc có mối hận thù.

Có thể nói qua mười sáu (16) lời thoại vấn đề tình yêu và thù hận đã được giải quyết xong.



Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài soạn “Tình yêu và thù hận” số 6

I- KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM VỮNG

1. Uy-li-am Sếch-xpia (1564 – 1616) là nhà thơ, nhà viết kịch nhân kiệt quần chúng. # Anh. Sếch-xpia là quần chúng lớn lao của một thời đại lớn tưởng – thời đại Phục hưng.

Sếch-xpia sinh tại thị trấn Xtơ-rét-phớt ôn Ê-vơn thuộc miền tây nam nước Anh trong một hoàng hậu bán sỉ ngũ cốc, len, dạ. Năm 1578, khi thế hệ tròn 14 tuổi, bởi vì hiền thê sắm sanh sa sút, sếch-xpia phải thôi học. Từ năm 1585, ông lên thủ đô Luân Đôn kiếm sống và tham gia giúp việc cho đoàn kịch của Hầu tước Xtơ-ren-giơ, về sau trở thành Nhà hát Địa cầu. Đây cũng là nơi ông gia nhập đại nam nữ nghệ thuật. Thời gian này, nước Anh đang phát triển hưng vượng, là mảnh đất đơn giản cho lí tưởng nhân văn có dịp được biểu thị.

2. Sếch-xpia viết 37 vở kịch gồm kịch lịch sử, bi kịch và hài kịch mà phần đông trong số đó đã trở thành những kiệt tác của văn học nhân kiểu dáng. Tác phẩm của ông là tiếng nói của lương tri tiến bộ, của khát vọng chủ quyền, của lòng bác ái rộng lớn và của niềm tin bất diệt vào chức năng hướng thiện, tuấn kiệt vươn dậy để khẳng định cuộc đời của trái đất.

3. Rô-mê-ô và Giu-li-ét là vở kịch nức danh trước nhất của Sếch-xpia. Tác phẩm được viết vào khoảng từ năm 1594 tới năm 1595. Vở kịch gồm năm hồi bằng thơ xen lẫn văn xuôi, dựa trên câu chuyện có thật về mối hận thù thân nhì dòng họ Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét, tại Vê-rô-na (I-ta-li-a) thời trung cổ.

Vở kịch dựa trên xung bỗng dưng thân khát vọng yêu đương mãnh liệt với hoàn cảnh cừu địch vây hãm. Mối tình của Rô-mê-ô và Giu-li-ét khẳng định sức sống, sức vươn lên, vượt qua mọi cảnh ngộ trói buộc trái đất. Mối tình đó cũng là lời kết án sắt đá, tố giác định kiến phong kiến, duyên cớ hận thù của tình nhân dân, của chủ nghĩa nhân văn. Tác phẩm cũng đạt đến tầm cao về nghệ thuật công ty kịch tính, qua việc dẫn dắt chủ động kịch và cá thể hoá tiếng nói hero.

II- HƯỚNG DẪN ĐỌC – HlỂU VĂN BẢN

Câu 1: Câu Đoạn trích có mười sáu lời thoại (những chữ in nghiêng là phần chỉ dẫn sàn diễn), trong đó sáu lời thoại đầu khác thường hẳn với các lời thoại còn lại. Có thể tiện nghi nhận thấy rằng, trong sáu lời thoại đầu, hai người hùng không hội thoại với nhau, cho dù trong lời thoại họ đều có nhắc tới tên nhau. Xét về mặt nguyên lý, sáu lời thoại đầu là những độc thoại. Các anh hùng nói về nhau chứ không nói với nhau (độc thoại là nói một mình, nói với mình). Vì các độc thoại này là “tiếng lòng” của nhân vật, nên xét về bản chất nó là các độc thoại nội trung tâm. Trong kịch, dù là lời độc thoại nội trung ương thì người hùng cũng phải nói bự (để khán giả nghe được) và giả thiết như nhân vật kia không nghe thấy.

Có thể nói, do là lời độc thoại nội tâm nên sáu lời thoại đầu chứa đựng cảm xúc mến thương tình thật, mặn mà. Ngôn từ mượt nhưng cùng cách nói ví von, so sánh rất xứng đáng với trọng tâm trạng mừng húm, rộn rực chen lẫn những lúng túng, mong nhớ của quần chúng đang yêu. Lời độc thoại có định hướng đối tượng, có tính hội thoại nên nó rất sinh động. Ví như trong những lời của Rô-mê-ô chẳng hạn, lúc thì như chàng đang nói với Giu-li-ét khi chị em hiện ra, bên cửa sổ (“Vầng dương cute ơi…”; “Hỡi nữ giới tiên lịch sự, hãy nói nữa đi…”), lúc thì lại như đang hội thoại với chính mình (“Kìa! Nàng tì má lên bàn tay! Ước gì ta là chiếc găng tay, để được mơn trớn gò má ấy!”; “Mình cứ nghe gắn nữa, hay mình nên thông báo nhỉ?”).

Mười lời thoại còn lại mang dụng cụ đối thoại, nghĩa là các lời thoại ấy hướng vào nhau, các anh hùng nói cho nhau nghe. Tính chất hỏi – đáp, đối đáp hình thành.

Câu 2. Tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét diễn ra trong tình cảnh hai dòng họ có mối hận thù truyền kiếp. Tính chất thù hận của hai dòng họ được đề đạt trong lời thoại của Giu-li-ét năm lần (“Chàng hãy từ chối thân phụ chàng và khước từ dòng họ của đàn ông đi…”, “chỉ có tên họ phái mạnh là thù địch của em thôi”; “địa điểm tử địa”; “họ nhưng mà bắt gặp anh…”; “Em chẳng có lẽ nào muốn họ bắt gặp anh ở khu vực đây”… ) và trong lời thoại của Rô-mê-ô ba lần (“Từ nay, tôi sẽ không bao giờ còn là Rô-mê-ô nữa”; “tôi căm ghét cái tên tôi…”; “chẳng phải Rô-mê-ô cũng chẳng phải Môn-ta-ghiu…”)-

Nỗi ám ảnh về hận thù giữa nhì dòng họ có mặt ở Giu-li-ét nhiều hơn. Điều đó cho thấy nỗi lo kèm theo sự ái ngại về tình cảnh của Giu-li-ét. Song Giu-li-ét không chỉ lo cho mình mà còn lo cho cả trái đất mình yêu. Thái độ của Rô-mê-ô đối với hận thù giữa nhị dòng họ quyết liệt hơn. Chàng sẩn sàng từ bỏ dòng họ của mình, mô tả sự gan dạ để tới với tình ái. Điều mà lại Rô-mê-ô sợ là sợ không có được, không chiếm được tình yêu của Giu-li-ét, sợ nàng nhìn mình bằng ánh mắt của sự hận thù (“ánh mắt của em còn nguy hiểm cho tôi hơn hai chục lưỡi kiếm của họ; em hãy nhìn tôi cảm thương là tôi chẳng ngại gì lòng hận thù của họ nữa đâu”). Cả nhì đều ý thức được sự thù hận đó, song nỗi lo phổ biến của hai toàn cầu là lo họ không được yêu nhau, họ không tồn tại được tình ái của nhau. Chính do thế, cả nhì đều nhắc tới hận thù song không nhằm khơi dậy, khoét sâu hận thù mà lại chỉ để hướng tới vượt lên trên hận thù, bất chấp hận thù. Sự thù hận của nhị dòng tộc tuy là cái nền nhưng ái tình của Rô-mê-ô và Giu-li-ét không xung tự dưng với hận thù ấy. Đây là sự khẳng định quyết trung tâm thi công ái tình của nhị thế giới.

Câu 3. Đoạn trích mở đầu trong bối cảnh đêm khuya – trăng sáng. Ở đó “mảnh trăng thiêng liêng kia đương dát bạc trên những ngọn cây trĩu quả”. Màn đêm lạng lẽ với những mảnh bạc đang lướt trên trời cao xây dựng ra chiều sâu cho sự biểu diễn tình cảm của đôi cung phi. Thiên nhiên được nhìn qua các điểm nhìn của người hùng. Thiên nhiên là tự nhiên hoà cảm, thoả mãn, trân trọng, chở che. Ánh trăng không thật sáng, không phải sáng ngời hay sáng loá để soi rọi mọi cái nhưng mà là ánh trăng mờ ảo. Trăng nhập vai trò trang hoàng cho cảnh gặp gỡ tình tứ song hết mực đoan chính của đôi tổ ấm.

Trong sườn cảnh đêm khuya, trăng trở nên đối tượng để Rô-mê-ô so sánh với vẻ đẹp cấp thiết so bì được của Giu-li-ét. Trong mắt Rô-mê-ô, nữ như “vầng dương” lúc rạng đông; sự xuất hiện của “vầng dương” khiến “ả Hằng Nga” trở thành “héo hon”, “nhợt nhạt”. Theo mạch suy nghĩ của Rô-mê-ô, phù hợp với trọng điểm lí của dân chúng đang khát khao yêu đương thì các sự so sánh có chút cường điệu kia là vừa đủ có lí.

,

Tiếp đến, mạch suy nghĩ của Rô-mê-ô hướng vào đôi mắt của vợ: “Đôi mắt phái nữ ban bố”. Đôi mắt nhấp nhánh của Giu-li-ét cảm chiếm được sự mấp máy của làn môi khi nói. Nếu vẻ đẹp của Giu-li-ét được so sánh với “vầng dương” thì đôi mắt của nữ lại được so sánh với các ngôi sao và đó là “nhị ngôi sao đẹp hàng đầu bầu trời”. Sự so sánh được đẩy lên màn chơi cao hơn bằng một sự tự vấn: “Nếu mắt bạn nữ lên thay cho sao và sao xuống nằm dưới đôi chân mày kia thì thế nào nhỉ ?”. Lời tự vấn đầy ý nghĩa. “Đôi mắt lên thay sao” là một sự khẳng định đầy lãng mạn vẻ đẹp của đôi mắt, bởi vì lúc đó “thê thiếp mắt cô bé trên bầu trời sẽ rọi khắp khoảng không một làn ánh sáng tung bừng…”, Còn nếu “sao xuống nằm dưới đôi lông mày kia” thì lúc đó: “Vẻ đẹp của đôi gò má thiếu phụ sẽ giúp cho các bởi tinh tú phải hổ hang”. Các nét đẹp trên khuôn mặt Giu-li-ét tuần tự hiện lên: đẹp của đôi mắt, đẹp của đôi gò má. Điều đó dấy lên một khao khát yêu đương cực kì mãnh liệt: “Kìa, cô gái tì má lên bàn tay ! Ôi ! Ước gì ta là chiếc bao tay, để được mơn trớn đôi gò má ấy !”.

Những cảm xúc được biểu diễn qua những hình ảnh so sánh đầy lãng mạn của Rô-mê-ô diễn giả rất thật cảm xúc của một thế giới đang yêu và đang được ái tình đáp lại. Đây cũng là một sự cộng hưởng tình cảm độc đáo của những tâm hồn đang yêu cơ mà Sếch-xpia đã quan sát và nhận diện một cách tài giỏi. Đồng thời ông cũng mô tả vô cùng cống phẩm, đạt đến mức tiêu biểu qua trọng điểm trạng ấy. Hiển nhiên ái tình này là một ái tình thật tâm, không vụ lợi và cũng lại rất hồn nhiên thuần khiết nữa. Vẻ đẹp của sự trong lành là một phẩm chất của mối tình Rô-mê-ô và Giu-li-ét. Cái đẹp của bối cảnh làm nền cho sự phát triển của mối tình thuần khiết, cái đẹp của bối cảnh không cho phép những quần chúng. # trong cuộc nghĩ xấu về nhau tương đương không sản xuất điều kiện để những nghĩ suy xấu len vào phá đi cái tình cảm hồn nhiên đó.

Bối cảnh là đẹp, là “đêm thần tiên”, là “đêm tốt lành”, là “đêm thanh” được làm ra từ thủ pháp so sánh. Sự so sánh ở đây cũng vô cùng linh hoạt: so sánh quần chúng. # – cảnh, so sánh con người – thần tiên… được lồng trong thứ ngôn ngữ của sự duyên dáng, của sự thân mật. Tất cả nhằm thổi bùng lên ngọn lửa của tình ái, để từ đó dẫn dắt nhị người đi tới sự hành động, thành lập hướng đi cho tình ái kết quả đơm hoa, xây cất cho họ sự tự chủ tuyệt vời trong mối tình chân chính.

Câu 4. Cảnh trong đoạn trích này xảy ra sau khi Rô-mê-ô và Giu-li-ét gặp gỡ nhau trong lễ hội cải trang trước đó không lâu (cuộc gặp gỡ đã làm phát sinh mối tình của họ). Trong cuộc gặp gỡ ở lễ hội cải dạng, chính Rô-mê-ô đã thốt lên: “Nàng là họ Ca-piu-lét sao? Ôi oan trái ngưỡng mộ, đời sống của ta nay nằm trong tay nhân dân thù” và Giu-li-ét cũng đã nhận thức được điều đó: “Một mối thù sinh một tình yêu

-Vội chi sớm gặp, biết đành muộn sao ! – Tình đâu trắc trở gian khó – Hận thù nhưng mà lại khát khao ân đức”. Cả nhị đều đã nhận thức được cái hoàn cảnh trớ trêu, cái hoàn cảnh thù địch nhưng họ bị đặt vào.

Sự nhận thức đó dẫn đến lời độc thoại của Giu-li-ét như là một sự trù trừ day kết thúc, một sự dằn vặt biểu diễn vai trung phong trạng rối bời trước tình cảnh trớ trêu: “Chỉ có tên họ con trai là thù địch của em thôi…”. Các lời thoại của Giu-li-ét khoác dù vậy vẫn biểu đạt một tình cảm mãnh liệt. Có lời thoại rất dễ chơi, lời thoại thứ 2 chỉ có một thán từ Ôi chao, song nó cho thấy cảm xúc bị dồn nén cấp thiết không tỏ bày ra thành lời, song song cũng hàm chứa một tiếng thở dài mang dáng vẻ ngay ngáy, do hận thù giữa nhị dòng họ và bởi lần khần Rô-mê-ô có yêu mình thành thực hay không. Bên cạnh đó đó, vai trung phong trạng của Rô-mê-ô thuận tiện rất là nhiều. Chàng đã yêu, đã được đáp lại ái tình và đi đến kết thúc khoát khẳng định tình yêu, chuẩn bị từ bỏ dòng tộc, từ bỏ tên họ mình.

Các lời thoại 4 và 6 của Giu-li-ét cũng là sự bày tỏ ái tình trực tiếp, không ngại ngùng. Việc tỏ bày tình yêu trực tiếp qua các lời thoại này không phải để nói với Rô-mê-ô, do toàn cầu nàng thường không hành động phân bua tình yêu với nhân dân mình yêu, nhưng là để nói với chính mình. Hơn nữa, Giu-li-ét cũng không hề biết người thương đang đứng nấp gần đấy. Các lời thoại này çho thấy sự chín chắn của Giu-li-ét. Qua sự tự phân tách, phụ nữ đi đến khẳng định: “Chỉ có tên họ phái mạnh là thù địch của em thôi…”. Bước đặt vấn đề của Giu-li-ét rất hồn nhiên, tha thiết và tinh khiết. Nàng vừa tự bình chọn mình, rồi lại tự tìm cách giải đáp: “Cái tên nó có nghĩa gì đâu?” rồi nữ giới tự thử khám phá các giải pháp: “Chàng hãy loại bỏ tên họ của nam nhi đi”. Hoặc đề xuất một cách làm rất khỏe khoắn, trình diễn một ái tình cháy bỏng: “con trai hãy đem tên họ ấy, nó đâu phải xương giết mổ của đại trượng phu, đổi lấy cả em đây !”. Câu trả lời là một cách thức khẳng định, không có cách lựa chọn nào dị biệt, không còn cách giải quyết nào khác lạ.

Lời thoại thú 8, lời của Giu-li-ét, cho thấy sự bất thần của phụ nữ khi biết có quần chúng. # đang nhìn mình, đang nghe mình giãi bày. Sự bất thần của Giu-li-ét không xây đắp ra Cảm Xúc khiếp sợ, bởi vì, xét về mặt trung ương lí, lúc đó Giu-li-ét cũng đang rất cần một sự san sẻ. Và khi biết được con người đang ẩn nấp lại là Rô-mê-ô thì chổ chính giữa trạng cô bé trở nên vui mắt: “Tai tôi nghe chưa trọn một trăm tiếng thốt từ mồm đó cơ mà tôi đã nhận ra tiếng ai rồi”. Song nỗi sợ về mối thù giữa nhì dòng tộc lại loé lên trong nghĩ suy của Giu-li-ét: “Chẳng phải anh Rô-mê-ô, và là họ nhà Môn-ta-ghiu đấy ư?”. Vế đầu của câu hỏi này vừa là để hỏi vừa trả lời khẳng định luôn, song vế nhì được đưa ra, có vẻ không chẳng thể, mà lại nó lại cho thấy nỗi run sợ ám ảnh không chấm dứt của Giu-li-ét. Dù Rô-mê-ô khẳng định và quyết trọng điểm nhưng mà Giu-li-ét vẫn ái ngại: “Anh làm thế nào tới được chốn này, anh ơi, và đến làm gì thế?”. Câu hỏi nghe có vẻ như thừa song nó lại chính là điều nhưng mà Giu-li-ét cần biết. Nàng cần biết Rô-mê-ô có thực sự yêu mình không? Động cơ thúc đẩy đàn ông tới đây có phải do ái tình tình thực thực thụ hay không hay chỉ là sự xốc nổi thoáng qua?

Khi không nghĩ về dòng tộc Môn-ta-ghiu nữa thì Giu-li-ét lại nghĩ tới dòng tộc Ca-piu-lét của mình và khẳng định địa điểm chỗ hai trái đất đang nói thầm là “vị trí tử địa” nhưng “nếu anh bị họ hàng nhà em bắt gặp vị trí đây”, “họ cơ mà bắt gặp anh, họ sẽ giết mổ anh”. Vậy là Giu-li-ét đã nhận thức được rất rõ bức tường đang cách quãng ái tình của họ – bức tường đá của vườn nhà và bức tường thù hận của nhì dòng tộc. Nàng sợ Rô-mê-ô không dám vượt qua và không thật lòng yêu chị em nữa.

Nhưng rồi, các bức tường cũng dần được dỡ bỏ. Trước hết, điều cơ mà Giu-li-ét cảm thấy là tình yêu tâm thành của Rô-mê-ô đã được gỡ bỏ ở lời thoại thứ 13 của Rô-mê-ô mà lại ở đó cụm từ “ái tình” được nhấn táo tợn bốn lần với sự khẳng định xong xuôi khoát: “Cái gì ái tình có thể làm là ái tình dám làm”. Bức tường thù hận được túa bỏ bằng chính quyết vai trung phong của nhị quần chúng, nhất là quyết trọng tâm của Giu-li-ét: “Em chẳng có lẽ nào muốn họ bắt gặp anh nơi đây”. Còn bức tường đá của vườn nhà thì đã có “đôi cánh nhẹ nhàng của mối tình” cung ứng.

Diễn biến nội trung tâm của Giu-li-ét phong phú và rắc rối hơn Rô-mê-ô hơn nhiều nhưng mà nó cũng thích hợp với chổ chính giữa lí của nhân loại đang yêu. Đồng thời nó cũng cho thấy sự chín chắn trong tình ái của Giu-li-ét. Sự day hoàn tất trong trọng điểm trạng đó cho thấy sức ép nặng nại của hoàn cảnh, thấy được sự vây hãm của mối hận thù truyền kiếp thân nhì dòng họ, thấy được mối nguy hiểm đang đe doạ nhì con người.

Câu 5. Trong toàn vở Rô-mê-ô và Giu-li-ét, xung bỗng nhiên cơ bản là xung thốt nhiên thân mối tình và thù hận. Tuy nhiên trong đoạn trích này, thù hận không sinh ra như là một thần thế cản trở tình ái. Thù hận chỉ có mặt qua nghĩ suy của các hero, song không phải là động lực chi phối, chỉ định, quyết đinh hành động của người hùng.

Đối với Rô-mê-ô, đàn ông đã gặp Giu-li-ét, đã có được tình ái của phái nữ và đã sẵn sàng làm hoàn toàn do tình ái ấy.

Đối với Giu-li-ét, sự xuất hiện cảm thức về những bức tường cản trở tình yêu là có thực. Điều này phản chiếu sự chín chắn trong suy tư của con gái, song đây không phải là sự tính toán thiệt hơn. Điều mà Giu-li-ét cần là ái tình chân thực của Rô-mê-ô và tình ái kia đối với thiếu phụ là vẹn tuyền. Thế nên, khi biết và khẳng định đảm bảo Rô-mê-ô đến với mình bằng tình ái tình thật thì mọi nghi ngại không còn, các chần chừ cũng ngừng.

Như vậy, trong đoạn trích gồm mười sáu lời thoại này, tình yêu không xung chợt với thù hận nhưng mà chỉ diễn ra trên nền thù hận. Thù hận bị đẩy lùi, bị xoá đi dài lâu, chỉ còn lại tình người và tình đời mông mênh, ăn nhập với lí tưởng nhân văn. Chính bởi vì lẽ đó, sản phẩm Rô-mê-ô và Giu-li-ét đã trở thành bài ca ngợi ca và khẳng định ái tình cao đẹp. Vấn đề tình yêu và thù hậii về cơ phiên bản đã được giải quyết.

III- HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP

Có thể bạn quan tâm: » Đàn ông trưởng thành thích phụ nữ thế nào?

Nhận xét: “Ca ngợi tình ái chân chính của người cũng chính là khẳng định trái đất” cần được hiểu một cách thấu đáo. Cũng có thể nói, trước tiên, mối tình có sức mạnh nối kết nhân dân lại với nhau, xoá đi mọi thành kiến lỗi thời hay hận thù chia rẽ nhân loại. Tình yêu làm nên tình nhân dân được nối lại. Tình yêu sau nữa còn nâng đỡ, động viên cho quả đât, phát hành nên lẽ sống: “Sống là mến thương”. Tình yêu, vì đó, thi hành kỹ năng bảo vệ và gìn giữ cho cuộc sống, giúp cuộc đời phát triển. Song đó phải là tình yêu chân chính.



Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Có thể bạn quan tâm: » Tại sao yêu nhau mà chúng ta không thể hòa hợp?

Đăng vì: Bích Hương Trần

Từ khoá: 6 Bài soạn “Tình yêu và thù hận” của Uy-li-am Sếch-xpia lớp 11 hay hàng đầu