Vào tù ở Pháp

Lúc Pháp sẵn sàng cho Leclerc chiếm lại Sài Gòn, tôi và một số Việt kiều bàn với nhau là phải rút thử khám phá không họp báo như Trần Đức Thảo mà phải đứng vững phong trào chống Leclerc bằng cách rải truyền đơn cáo giác dã trọng điểm của thực dân Pháp. Truyền đơn nói được cặn kẽ và có thể thường nhật cho hàng vạn quả đât.

Có thể bạn quan tâm: » Elon Musk không sai khi nói: đại học là chỗ chỉ để cho vui chứ không để học?

Tôi cáng đáng vài chục số đông công lao, chia nhau đi nhiều nơi ở Paris vào một sáng ngày chủ nhật con người dân không phải đi tới công sở mà đi chợ và nhà thờ là chính. Riêng tôi thì phục kích ở nhà thờ thánh Geneviève ở trung trung khu quận La tinh. Tôi mang theo trong túi mấy ngàn tờ truyền đơn và bắt đầu phát, chủ đạo cho những mọi người đi chơi và những nhân loại vào nhà thờ. Đang phát có vẻ đơn giản, thì dí ngay truyền đơn vào tay một tên cảnh sát mập to. Nó liếc qua và cầm ngay tay tôi lại, dí súng sáu vào toàn cầu và nói: đi theo tao! Nó đưa tôi đến một ô tô cảnh sát đậu gần đó và đưa thẳng đến một vị trí cơ mà ai cũng biết là “ngục thất trung trọng điểm Paris” (Prison centrale de Paris); trong khi đi đường có nhì thằng cảnh sát đã ngồi chờ trong xe, chúng đã lục túi tôi và lấy gần hết truyền đơn, mà cũng còn sót lại một đôi trăm tờ. Đến nơi tôi đã thấy rằng tôi sẽ có một địa cầu game thủ Việt Nam, một anh công nhân cũng bị bắt như tôi ở một chỗ dị thường, và bị đưa tới trước đó một chốc, rồi nó đưa tôi và anh đó vào một buồng tầm thường cơ mà trong buồng đó đã có vài chục quả đât có vẻ là những trái đất du thủ du thực, toàn vẹn vào khoảng chục người kể cả chúng tôi. Rồi cảnh sát đi ra khoá cửa lại. Tôi còn trong túi mấy trăm cái truyền đơn nên phát cho những dân chúng cùng hoàn cảnh, mỗi dân chúng vài chục tờ để đọc và họ cũng nhanh tay vứt sang cho những phòng bên cạnh cho những con người Đặc biệt đề xuất. Ngày đó, từ sáng đến tối chúng tôi không được ăn gì mà cũng may các thế giới đến trước chúng tôi cũng còn thừa chút bánh mì và thức ăn gì đó, nên cũng đói chút xíu thôi. Ngủ lại ở đấy một đêm, sáng mai lại có những tay cảnh sát dị biệt tới và nói với hai chúng tôi là: phải đi tới Fresnes!. Ở Paris ai nghe tới Fresnes cũng rùng mình, bởi đó là nơi Đức quốc xã đã giam những tủ tù túng, và khi Pháp được phóng thích, Pháp đã bắt giam những tay SS khét tiếng nhất của Đức quốc xã để báo thù. Chế độ tù túng ở đấy là hà khắc hàng đầu trong các nhà lao của nước Pháp. Chúng tôi đến sau gần một tiếng đi ô tô, đến nơi thì phải khoác áo tù đọng ngay, và chưa đâm vào buồng tù túng nhân dân cai phạm nhân đã xin phép chúng tôi cạo trọc đầu và mang số tù hãm nhân. Sau đó chúng nó đưa hai lũ chúng tôi vào một buồng mặt tiền bề ngang đúng một mét và bề dọc nhị mét, dễ ợt duy nhất là một cái bô để đi đái, ỉa và một thứ gần giống một chiếc chiếu bằng rơm không dày của nhà đá.



Lúc đó vào khoảng đầu tháng 9 thời tiết Paris bắt đầu rét thỉnh thoảng một thằng gác đi qua nhìn vào xem chúng tôi có phản động lại gì nguy hiểm không… Anh người chơi tôi là loài người Hà Tĩnh tên là Nguyễn Văn Trâm, vào khoảng 30 tuổi, trước là lính thợ, Pháp chiêu tập qua để làm hậu cần cho quân đội Pháp trong chiến tranh. Anh ta rất đầy niềm tin và nói: nhị phe cánh chúng mình, anh là trí thức, tôi là thợ, sẽ sống với nhau không sợ gì hết, chúng ta đã không sợ Đức thì hiện thời cũng không sợ Tây… Đến giờ trưa, chuông báo hiệu là giờ ăn có tên gác Pháp mở khoá chìa cho nhị chúng tôi một bát canh rau gì đó và nhì miếng bánh mì, anh người chơi tôi nói: mình ở ngoài thì phải ăn gấp ba bốn lần thế này mà ở trong này chỉ cần thế này là đủ. Xong rồi chúng tôi hai thế giới được một cốc thường ngày nước lạnh. Đến vào khoảng nhị giờ trưa chuông khám đường réo lên, báo hiệu giờ đi dạo, chúng tôi được tụ hội ở hành lang và được đẩy ra sân thông thường của nhà đá thì ở đấy đã có gần trăm tên quân nhân Đức vừa SA vừa SS đã đứng xếp hàng trước tôi để đi dạo, tên nào tên ấy đều bé bỏng gầy yếu lòi xương, lưng còng, chân cà nhắc, đầu trọc tương tự chúng tôi, quả đât trước kẻ sau đi vòng cong vắt mấy tiếng trong sân dưới trời nắng chang chang. Mấy tay SS này, ai cũng biết là những loài người lính được ưu đãi hàng đầu của quân đội Hít-le, thường là hồng hào Khủng phệ, mà về Fresnes một thời gian ngắn thì anh nào anh ấy đều bé xíu như ma đói. Chúng tôi hiểu ngay là với khí cụ chỉ như của chúng tôi thì ai cũng tới với tình trạng đó sớm chưa kể nếu bị tra tấn. Anh em tôi không khỏi biết chúng trước đây chắc cũng gây nhiều lỗi lầm đối với người bị chiếm đóng nhưng mà … riêng tôi, tôi cố gắng tìm trong mấy trăm đứa đó có đứa nào hơi giống một trong nhì tên SS đã không bắt tôi mặc dù có lệnh (như tôi đã kể chuyện trong bài “Beethoven đã cứu tôi”), biết đâu trong trăm quả đât xấu cũng có một người ta tốt, và biết đâu con người SS đã không bắt tôi lại không ở trong mấy trăm dân chúng đi trong sân với tôi…

Xem gắn thêm:

Về chiều chúng tôi ăn cũng không ăn hơn bữa trưa, nhưng chúng tôi ngại số 1 cái rét dù thế hệ đầu tháng 9, khí hậu trong phòng của tôi cũng đã chỉ còn khoảng 12 độ. Chúng tôi bèn nghĩ ra một cách là nhì đồng chí phải đánh quyền Anh với nhau cho đến khi chảy mồ hôi ra mới nằm xuống ngủ, đắp chiếc chiếu rơm mỏng. Và khi đã, không phải Lúc đầu ngủ mà hầu như rất là nhiều lần trong ban ngày khi nhiệt độ mỗi ngày hạ dần, nhì đứa phải đánh nhau gần như liên tục, không phân thắng bại.Sức khoẻ chúng tôi yếu dần bởi vì thấy những nắm đấm nhau ngày một yếu đi, chúng tôi cũng không được phép phát biểu gì với ai bởi do không gặp được ai cả, kể cả quả đât đưa thức ăn uống cũng có lệnh không được chuyện trò với quả đât tù nhân, còn liên lạc với bên ngoài thì tuyệt đối không được sử dụng bất cứ phương luôn thể gì như thơ từ, nhờ nhắn ai đó… Vì chưa được đưa ra xét xử, nên chúng tôi chưa bị tra tấn gì, cơ mà nghĩ chắc chúng nó cũng phải tìm lắp lai lịch chúng tôi như thế nào rồi thế hệ xét xử. Dần dần chúng tôi cũng quen với việc ăn ít, uống ít và đi ngủ sớm sau vài trận tiến công nhau trong buồng, cơ mà cũng thấy đi vòng vèo sân hai lần trong ngày với hàng trăm thằng SS cũng có cái vui là tôi bắt chuyện được với một vài thằng để không quên đôi chút tiếng Đức cơ mà tôi đã học. Cứ như vậy, trong hơn một tháng đột nhiên một buổi sáng nào đó quần chúng đưa thức ăn cho chúng tôi mở cửa và nói: chúng mày sắp no, rồi và đưa cho tôi một gói to, mở ra thì thấy một ổ bánh mì thơm ngon và một con gà tây đã luộc chín nhưng nguội lạnh rồi, không tồn tại địa chỉ người gửi do hình như đấy là kỷ phương pháp không được có thông tin ngoài ngục thất. Hai bầy đàn chúng tôi đoán thế là hội Việt kiều đã biết chúng tôi ở đây và đã can thiệp để chúng tôi được tiếp tế… Trong hội Việt kiều có một số đồng minh đã cùng tôi làm các truyền đơn này nên tôi hy vọng họ sẽ can thiệp hơn nữa để chúng tôi được ra tội nhân sớm. Nhưng tới khi ăn gà chúng tôi mới biết là rất khó ăn, bởi vì đã hơn một tháng không quen ăn ngon, nên mỗi địa cầu chỉ ăn được một ít rồi thấy chịu, không cầm lại được nữa. Chúng tôi bèn gói phần còn lại vì thế vài gói bé bỏng, khi tới giờ đi dạo ngoằn ngoèo sân chúng tôi lén nhét cho những thằng SS đi gần chúng tôi. Thuở đầu chúng sợ quá, không giám cầm, nhưng mà chúng tôi nói: gà đấy, gà đấy! Thì chúng nhét vội trong túi quần và sau những lần trước nhất đó, khi chúng tôi vẫn cầm lại được gà ở ngoài tiếp tế vào, chúng biết cách thay đổi dân chúng đi gần chúng tôi để cho sự nhận được gà công bằng hơn. Vì sự lười nhác do dự cố ý hay là vô tình của lính gác Pháp, nên những chuyến cho gà vẫn tiếp tục trót lọt như vậy hàng mấy tuần sau khi nữa (dĩ nhiên chúng tôi cũng quen dần với gà, và quả đât gửi cũng thỉnh thoảng thay đổi khi thì gà, khi thì bò, khi thì cá, nên thực đơn ngày càng phù hợp, có khi chúng tôi còn nhận được khoai tây rán, mùi thơm của nó rất hấp dẫn, và làm chúng tôi nhớ tới những tiệm ăn lúc đang còn hòa bình…).



Cho đến một ngày gần cuối tháng chạp tây khi chúng tôi mặc dù ăn cũng khá cơ mà đã quá thấm cái rét của mùa đông trong bốn vách tường trơ trụi (chế độ cấm không được gửi vải vóc, áo quần) chúng tôi được gọi tới tay tổng gác nhà đá và được nghe nó tuyên bố: Hai quần chúng được lĩnh án “độc lập trợ thì thời” rồi nó bảo các anh lấy lại những đồ đã trút ra lúc vào. Chúng tôi tới tủ lấy áo xống, dày, mũ đã gửi lại khám đường lúc vào, trừ đầu tóc nhì đửa thì chưa mọc lại kịp nên cũng không đòi lại được. Tiền chúng tôi phải gửi lại còn nguyên để đủ đi xe điện ngầm, ai về nhà nấy khi đã được nghe tuyên bố là mỗi tuần phải đến trình diện với “sở tổng cảnh sát Paris” một lần. Anh bạn tôi thì về tầm thường cư của anh em thợ thuyền, còn tôi về nhà anh Phạm Huy Thông (bởi vì trước tôi đã in truyền đơn với anh Thông). Anh chị em Phạm Huy Thông quá quá bất ngờ và thú vui khi thấy tôi gầy yếu, tươi tốt bước vào nhà, và nói: “Chúng tôi biết anh sẽ được thả ra mà lại chúng nó không cho biết ngày nào…Đây là kết quả của sinh hoạt bè phái hội chúng ta đã tỏ chức nhiều cuộc biểu tình với khẩu hiệu và la ó: “Hãy thả Trần Đức Thảo, hãy thả Nguyễn Hy Hiền” bằng tiếng Pháp và có cả tiếng Ý nữa (do chúng tôi đã thuê một nhà luật sư Ý để can thiệp cho Thảo và Hiền). Nhưng căn bản nhất là chúng nó biết Hồ Chủ Tịch sắp đến Paris để chỉ huy hôi nghị Fontaineblau nên chúng nó phải tỏ ra có mĩ ý, chứ cả nhị anh đều bị buộc tội rất nặng là đe doạ nền anh ninh việt nam” (Attentat à la sureté de l’Etat).

Có thể bạn quan tâm: » [Photo Story] Hong Kong thập niên 1970s

Một thời gian ngắn sau, anh Phạm Huy Thông, Lê Văn Thiêm và tôi được cử đi theo đoàn Việt Nam ở hội nghị để cung ứng đoàn trong công các tìm tài liệu về tôi cay nghiệt và sự bóc lột của thực dân Pháp từ lúc chúng xâm lược Việt Nam cho đến 1945…

Tôi có hỏi thêm Anh Chị Phạm Huy Thông rằng trong thời gian tôi ở tù đọng ai đã tiếp tế cho chúng tôi thì anh Thông nói: Denise là chính, cô ta từ lúc biêt khu vực anh bị giam thì ngày nào cũng đi chợ chọn thức ăn về nhà đun nấu và gói ghém chăm bẵm. Tôi chỉ là toàn cầu vận chuyển lên Fresnes, thỉnh thoảng cũng có nhờ anh em bộ đội thợ Việt Nam giúp vận chuyển, nhưng mà không hề biết các món ăn có hợp với anh và người chơi anh không. Sau khi tôi kể sơ qua việc cho số đông SS ăn gắn thêm, Anh Chị Phạm Huy Thông rất vui và nói: chúng tôi không ngờ còn nuôi gắn vài tù hãm binh khác nữa, anh ra phạm nhân chắc chúng nó tiếc lắm đấy.

Có thể bạn quan tâm: » Những tay dám bỏ học để đi làm đều có khả năng lãnh đạo vượt trội

Xem đính thêm:

—
TẠP CHÍ LION DECOR
Theo: Nam Nguyễn (trích Tưởng rằng đã quên).