Miền đất vàng Đông Dương – Sách tranh khắc gỗ của Emmanuel Defert

“Miền khu đất vàng Đông Dương” của Emmanuel Defert đc giới mỹ thuật nhận xét: “Những bức tranh khắc gỗ này nói lên sự khéo léo hiếm xuất hiện cũng như tài nghệ tột đỉnh vào thẩm mỹ khắc gỗ”.

“Chersonèse d’Or Indochine” (Miền đất vàng Đông Dương) là một ấn phẩm tranh khắc gỗ của nghệ sĩ Emmanuel Defert (1878 – 1972), xuất bản năm 1925. Đây là tập sách tranh lưu lại chặng đường rong ruổi suốt hai mươi năm của Defert trên Đông Dương, khiến đc tiếng vang lớn trong giới thẩm mỹ và nghệ thuật Pháp thời bấy giờ. Ấn phẩm đặc biệt này đã đc in ấn trên thủ đô Hà Nội cũng như ra mắt khách du lịch đọc vào thời gian Tết Nguyên Đán 2022.

Có thể bạn quan tâm: » Vô văn hoá trong nghệ thuật

Emmanuel Defert và miền đất vàng Đông Dương

Emmanuel Defert khi là cộng tác viên quen thuộc của tạp chí “Les Pages Indochinoises” (tạp chí văn học cũng như nghệ thuật Đông Dương và Viễn Đông), một tạp chí văn học nghệ thuật tốt đẹp đc sáng lập bởi René Crayssac năm 1912.

René Crayssac (1883 – 1940) là ngôi nhà báo, căn nhà văn cũng như nhà thơ, xuất hiện các đóng góp góp tích cực đến nền báo chí thời kì trực thuộc địa. “Les Pages Indochinoises” thuở đầu khi ra mắt xuất hiện tiêu đề phụ là Tạp chí Văn học và Nghệ thuật.



Sau dịp bị ngăn cách bởi chiến tranh Thế giới thứ nhất (1914 – 1918), tạp chí xuất hiện trở lại trong năm 1923 vào phiên phiên bản còn mới cùng với phụ đề Tạp chí văn học và thẩm mỹ và nghệ thuật Đông Dương cũng như Viễn Đông.

“Les Pages Indochinoises”, được in tại thủ đô Hà Nội, xuất bản 65 số trong 6 năm, chuyên chia sẻ nhiều sáng tác thi ca, truyện ngắn, tiểu thuyết, điểm tin văn chương cũng như nghệ thuật và thẩm mỹ.

Cộng tác viên của tạp chí đa số là người Pháp, thi thoảng xuất hiện sự gia nhập của những người sáng tác VN nhưng không nhiều.



Trên tạp chí xuất hiện thường xuyên một cái tên vô cùng Việt Nam: Mặt Giăng. Tuy nhiên, này lại khi là bút danh của René Crayssac, người sẽ góp một bạn dạng dịch Truyện Kiều sang tiếng Pháp trong năm 1926.

Mỗi ấn bản của tạp chí này thường kèm theo một phụ bản, nhiều số là tranh khắc gỗ, trong đó xuất hiện nhiều tác phẩm của Emmanuel Defert.

Việc minh họa cũng như thiết kế mỹ thuật mang đến tạp chí do những họa sỹ Nam Sơn, Alix de Fautereau (Alix Aymé), Jos-Henri Ponchin, Marcel Bernasose… đảm nhiệm.

Tập sách tranh “Chersonèse d’Or Indochine” đc xuất bản năm 1925 là nhiều tác phẩm độc lập khỏi các bức tranh minh họa trong tạp chí “Les Pages Indochinoises”.



Emmanuel Defert sinh tại tỉnh Nevers trực thuộc miền Trung nước Pháp. Ông cùng cơ hội vừa học luật vừa học mỹ thuật tại Paris.

Thường xuyên lui đến xưởng của các thợ tranh khắc gỗ và khắc axit bậc thầy, ông bắt đầu học nghệ thuật và thẩm mỹ khắc gỗ.

Về sau ông tăng học hỏi và chia sẻ cũng như đi theo học người thầy khắc gỗ chốn Berry thương hiệu là Bernard Naudin trên Học viện Colarossi sống phố Grande-Chaumière, Paris. Ông sang Đông Dương vào năm 1905 nhằm làm viên chức.

Sau gần 20 năm gắn bó cùng với Đông Dương, Emmanuel Defert sẽ kéo dài nhiều chốn miền cũng như nắm bắt được hồn cốt của xứ nằm trong địa.

Vào năm 1925, ông đã lựa chọn thương hiệu “Chersonèse d’Or Indochine” mang đến cuốn sách tranh của bạn.

“Chersonèse d’Or” khi là tên mà nhà bác học Hy Lạp cổ đại Claudius Ptolemaeus đã dùng vào cuốn “Địa lý học” để chỉ một miền đất mấp mé giữa truyền thuyết thần thoại và thực tiễn, chênh vênh giữa hiển lộ và hư ảo, khắc ghi biên giới giữa các chốn khu đất sẽ biết cũng như nhiều nơi chưa biết cho.

Emmanuel Defert, một họa sĩ Pháp, sẽ tìm nhìn thấy miền khu đất vàng tưởng chỉ là truyền thuyết vào thư tịch cổ ấy trong chính mảnh khu đất Đông Dương.





Sự hiểu biết thâm thúy về văn hóa, phong tục tập quán, đời ở tình thân và tâm linh người bản địa đã giúp người nghệ sĩ này khắc họa cô đọng các nét đặc thù của xứ Đông Dương đẹp xinh và kì bí qua nhiều tác phẩm tranh khắc gỗ của gia đình bạn.

Với sự quan sát hiện đại cùng kỹ thuật điêu luyện, ông đã mang lại Thành lập các tác phẩm thú vị vô nhị.

Sự rung động mỹ cảm, vừa hiện đại vừa phong phú của người nghệ sĩ đặt vào vào nhiều bức tranh ấy là kết quả của nhiều năm tích lũy bền vững trong việc làm, của sự thâm nhập thực tế cũng như nhiều chia sẻ đồng cảm với người bản địa.

Đề tài của các tác phẩm tranh khắc gỗ này kéo dài trong những nghành nghề như: tín ngưỡng, văn hóa truyền thống, đời sống, văn học, kiến trúc…

Đặc biệt, Emmanuel Defert đã chắt lọc văn thơ của các người sáng tác người Pháp xuất hiện những gắn kết với Đông Dương nhằm làm đẹp thêm các bức tranh của các bạn.

Bên cạnh đó, ông cũng trích dịch thơ vào truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu.

Sự hòa quyện vẻ xinh của hình ảnh cũng như ngôn ngữ sẽ tạo nên nhiều tác phẩm thẩm mỹ và nghệ thuật hoàn tất, vừa đăng đối vừa huyền ảo.





Khởi đầu tập tranh là thương hiệu làng quê đang được chìm trong lặng yên sâu thẳm. Tiếp đây là ánh rạng đông bừng lên sức sống của một ngày còn mới.

Rồi thương hiệu ngôi làng yên tĩnh, đền đài và phế tích im thin thít, những vị Phật đang mỉm cười, nhiều vị La Hán từng người một biểu cảm khác biệt, nhiều nhà sư cùng với trí huệ thượng thừa, một ngôi đền đc bao phủ bởi hoa sen.

tấm hình các mái căn nhà khấp khểnh của phố cổ thành phố Hà Nội, những thợ thủ công bằng tay trong 36 phố nghề đang được làm ván khắc, các người thợ đang được xây dựng tuyến đường mặt đường sắt bắt sang Vân Nam (Đài Loan Trung Quốc).

Cảnh bến thuyền cũng như ngư dân kéo lưới, nhiều người chèo thuyền độc mộc, cậu bé trên sườn lưng trâu lờ lững, bà mẹ bế cậu ấm đầu lòng, các người gồng gánh sắm sửa, những đồ vàng mã, nhiều bên nạ tuồng, nhiều điệu múa nghi lễ, lối mòn trong rừng rậm…

Cuối tập tranh là thương hiệu một nấm mồ vào quang cảnh chiều tối. Tác phẩm như một ẩn dụ về việc khởi đầu và xong của đời người với ánh rạng đông cũng như khi chiều tắt nắng.



Nếu bộ sách dừng lại sống hình ảnh nấm mồ thì thiệt ai oán buồn chán. May thay cho đó chỉ khi là tiếng thở dài khe khẽ, phút giây và ngọt ngào để chiêm nghiệm trước lúc khép lại, bởi trang cuối cùng khi là thương hiệu chữ “Thọ” đc khắc tinh tế với sắc màu rực rỡ, thể hiện một ước mong vĩnh cửu.

Chữ “Thọ” giống như một triện son đóng góp vào trang sách cuộc đời và chữ La Tinh đi kèm khi là hình tượng đặc thù Á Đông giống như một nét ý nhị mà tác giả muốn gửi gắm.

Đó khi là sự giao thoa văn hóa giữa nhiều nền văn minh lạ lẫm. Đó còn là ước mong đến sự hòa hợp giữa các dân tộc đc đơm hoa kết trái, ước mong đến các di tích truyền thống mãi vĩnh cửu cũng như những điều giỏi đẹp sẽ hồi sinh.

Cuốn sách “Miền khu đất vàng Đông Dương” cũng là chứng minh cho sự liên minh giữa nghệ sĩ Pháp và thợ thủ công bằng tay An Nam, giữa sự cụ thể và ý tưởng nghệ sĩ với sự khéo tay cũng như tay nghề cao của người thợ.

Bên cạnh đó, sự thành lập của ấn phẩm mỹ thuật cao cấp và hiện đại này còn là dấu ấn về sự văn minh ngạc nhiên trong ngành in ấn Đông Dương.

Người nghệ sĩ bậc thầy về tranh khắc gỗ đã tìm kiếm cũng như trải nghiệm phần chính là các nguyên liệu bạn dạng địa, trao mang lại các thợ thủ công bạn dạng xứ cùng làm cũng như trân trọng ghi thương hiệu họ vào cuốn sách. Ông Lê Văn Phúc, một nhà nhà in tại TP Hà Nội đã phụ trách việc in ấn.





Ấn phẩm “Miền đất vàng Đông Dương” giới thiệu 200 phiên bản trong lần xuất bạn dạng mới nhất, đc giới mỹ thuật nói riêng và công chúng nói cộng đồng tiếp nhận. Báo “Les Annales Coloniales” ra ngày 21/5/1926 sẽ bình luận:

“Những bức tranh khắc gỗ này nói lên sự thông minh hiếm có cũng như tài nghệ tột đỉnh trong nghệ thuật khắc gỗ”.

Có thể bạn quan tâm: » David với đầu Goliath – Bức tranh ấn tượng nhất của danh hoạ Caravaggio

Trân trọng một tác phẩm để lại những chất lượng lịch sử, văn hóa truyền thống cũng như thẩm mỹ, thư viện Nguyễn Văn Hưởng sẽ tiến hành dịch thuật, khảo cứu cũng như phục dựng lại ấn phẩm mỹ thuật này.

“Miền đất vàng Đông Dương” ngay 100 trước đó được xuất bản trên thủ đô Hà Nội trong phiên bản tiếng Pháp, nay đã đến tay hành khách đọc vào phiên bản tiếng Việt, do dịch giả Nguyễn Bình Phương chuyển ngữ và khảo cứu.

Có thể bạn quan tâm: » “Vệ nữ ngủ” – Tranh phụ nữ nằm khoả thân đầu tiên trong lịch sử hội hoạ phương Tây

Mong rằng những rung cảm mỹ thuật sẽ khiến dịu đi các nỗi muộn phiền và tạo nên những năng lượng tích cực trong sự sống.

Tác giả: Hạ Thị Toàn / Luxuo.

Miền khu đất vàng Đông Dương – Emmanuel Defert

Ấn bản rất rất gồm có sách và 43 tranh khắc gỗ, chữ cam kết dịch giả.

Mua sách

Khám phá:

• 10 bức tranh đắt nhất như thế giới
• 11 tựa sách hoặc dành đến người yêu nghệ thuật và thẩm mỹ
• 4 bộ sách bách khoa với tựa đề “lịch sử” giúp bạn mở có kiến thức