Loài người đang nhìn vào quá khứ vô tận của vũ trụ như thế nào?

Ánh sáng của những vũ trụ từ cách chúng ta hàng tỷ năm trước tới và được chụp lại, viễn kính không gian Hubble biến thành một cái máy thời gian, một con mắt khác biệt của con người khi chúng ta học hỏi muốn biết, ngoài trái đất thuở hồng hoang cách đây hơn 13 tỷ năm thế nào.



Bạn có thể đếm được bao nhiêu đốm sáng trong bức ảnh này? Vài trăm, vài nghìn, hay nhiều bên cạnh đó? NASA nói rằng, trong bức ảnh cơ mà kính viễn vọng thiên hà Hubble chụp được vào năm 2004 này, có đến 10 nghìn ngoài hành tinh. Một con số kinh khủng.

Có thể bạn quan tâm: » Xác xuất thống kê và những ứng dụng vĩ mô

Và điều đáng nói hơn cả, số lượng khủng khiếp các dải ngân hà như thế được phát hiện khi chiếc kính mang tên nhà thiên văn Edwin Hubble (quần chúng. # đã đưa ra chứng cứ trước tiên cho thuyết Vụ nổ mập (Big bang) thể hiện quá trình sinh ra và phát triển của thiên hà) thế hệ chỉ hướng ống kính của mình vào một điểm rất ốm hầu như trống suôn sẻ, có diện tích chỉ bằng 1/26 triệu tổng diện tích bầu trời!

Ý tưởng chụp một góc gầy xíu chẳng thấy có gì trên bầu trời để nhìn thấu vào quá khứ của nó Trước khi được một nhà thiên văn có tên Bob Williams kinh nghiệm vào năm 1995, năm năm sau khi Hubble được phóng lên quỹ đạo 500 km ở trên Trái đất, chỗ mà kính thiên văn thiết bị cầm tay này có thể nhìn rõ bầu trời nhưng không bị cản góc nhìn do khí quyển Trái đất như các kính viễn vọng nhất định đặt trên mặt đất.

Ban đầu, dân chúng ta cho rằng ý tưởng của Williams là điên rồ, hoang toàng thời gian và cần yếu làm được. Nhưng Williams, cũng là giám đốc của Viện Khoa học kính viễn vọng, cơ quan chịu nghĩa vụ “kiếm tìm mục tiêu” cho Hubble và sau đó xử lý các dữ liệu, tin vào điều cơ mà ông tin.



Cùng với một nhóm cộng sự, Williams hướng Hubble đến một khoảng trống bé xíu ở nhóm sao Bắc Đẩu (Big Dipper) của chòm Đại Hùng (Ursa Major). Trong vòng 10 ngày liên tiếp của Giáng sinh 1995, Hubble chụp 342 tấm ảnh, mỗi tấm nó phơi sáng từ 25 đến 45 phút.

Và kết quả thật thần hiệu: từ cái chỗ tưởng như không có gì ấy, dân chúng ta thấy có mặt hơn 3 nghìn vũ trụ, có cái gần, có cái xa, có cái nhìn rất rõ, cơ mà cũng có cái mờ hơn, và có những ngoài trái đất có tới 12 tỷ năm tuổi (tức thị khi ta có được tấm ảnh ấy, ta đã nhìn thấy nó ở thời điểm 12 tỷ năm về trước, khi vũ trụ còn trẻ sau vụ Big Bang).

Trong những năm sau đó, kỹ năng “nhìn” vào không gian của Hubble ngày một được tăng mạnh, khi vận dụng thí điểm của Williams, với việc để Hubble nhìn vào một vùng không gian nào đó lâu hơn, không phải vài ngày nữa mặc cả tháng trời, trong khi nó vẫn quay quanh Trái đất.

Điều đó giúp các nhà khoa học như Williams thực hành những cuộc “đi săn” lý tưởng vào thiên hà nhờ một vẻ bên ngoài camera thế hệ cho phép những tấm ảnh chụp có độ nét sâu, phân giải siêu bự, có thể nhìn xa hơn vào thiên hà như bức ảnh trong bài viết này, được chụp liên tục trong 3 tháng từ cuối tháng 9/2003 đến thân tháng 1/2004, khi Hubble hướng về một vùng bé bỏng xíu phía chòm sao Thiên Lô (Fornax, nằm ở thiên cầu Nam và có thể quan sát rõ số 1 bằng mắt thường vào tháng 12).

Khi nhìn lâu hơn, cho phép ánh sáng của những thiên hà từ cách chúng ta hàng tỷ năm trước tới với nó và được chụp lại, Hubble trở nên một cái máy thời gian, một con mắt đặc biệt của quả đât khi chúng ta tò mò muốn biết, thiên hà thuở hồng hoang cách đây hơn 13 tỷ năm thế nào.

Hơn 10 năm trước, từ những bức ảnh siêu sâu của Hubble (ultra deep field), nhân loại ta ước đoán có khoảng 200 tỷ ngoài trái đất trong ngoài hành tinh quan sát được. Nhưng vào năm 2016, với những bức ảnh cực kỳ sâu (eXtreme deep field) của Hubble, quần chúng ta cho con số ngoài trái đất thực tại có thể phải 10 lần cao ngoài ra.

Có thể bạn quan tâm: » Tại sao Sao Hỏa lại có màu đỏ?

Nhưng đó là số dải ngân hà trong vũ trụ quan sát được (và ngoài hành tinh Ngân hà có hệ Mặt trời với Trái đất của chúng ta là 1 thành viên bé nhỏ tẹo trong đó) được ước đoán có đường kính khoảng 46 tỷ năm ánh sáng, do ngoài trái đất đã giãn nở không xong về mọi hướng từ vụ Big Bang, vụ nổ kiến tạo ra ngoài trái đất. Nhưng vùng không gian cơ mà dân chúng quan sát được mới chỉ chiếm 0,0001% trọn vẹn ngoài trái đất!



Thế thế hệ thấy dải ngân hà bát ngát nhịn nhường nào, và càng đi sâu vào kí vãng của nó, quần chúng. # ta càng thấy nó vô tận. Hubble, được NASA đưa lên không gian như một pháp luật để đo độ lớn và tuổi của ngoài trái đất hao hao tìm các câu trả lời cho sự khởi nguồn của vũ trụ na ná của quả đât, đã cung cấp quá nhiều hình ảnh đẹp về không gian phía trên đầu chúng ta, mở rộng kiến thức của mọi người về ngoài hành tinh, một địa cầu vô cùng to. Và nó vẫn chưa nghỉ hưu.

Nhưng sắp đến, NASA sẽ phóng đính một kính thiên văn không gian nữa vào ngoài trái đất. Nó lớn hơn, dũng mạnh hơn, nhìn sâu hơn cả Hubble. Nó có tên James Webb, đặt theo tên của vị giám đốc thứ 2 trong lịch sử NASA.

Vào một đêm hôm đen và không bị ảnh hưởng do ánh sáng điện xung quanh, người chơi hãy nhìn lên bầu trời một cách thật chú ý và kiên nhẫn. Sau một thời gian, game thủ hốt nhiên thấy trước mắt hiện dần những ngôi sao. Đấy là khi mắt đã quen với bóng tối và có thể đón nhận ánh sáng từ bầu trời. Có thể đếm được hàng trăm hàng nghìn ngôi sao trên bầu trời những đêm quang quẻ đãng như thế.

Nhưng bằng những đôi mắt điện tử béo hơn, nhạy hơn, nhìn sâu hơn vào khoảng không gian bất tận trên đầu, chúng ta sẽ nhìn thấy nhiều điều diệu kì nữa: những thiên hà ở cách xa hàng tỷ đến cả chục tỷ năm. Đấy chính là cái nhìn vào kí vãng của dải ngân hà cơ mà Hubble đã đem đến cho quả đât…

Có thể bạn quan tâm: » Đông Y dưới góc nhìn khoa học

Khám phá: Hình ảnh Mặt trời choáng ngợp được chụp từ Trái đất.

–
LION DECOR